១:១៧-២៥ ការអនុវត្តសំរាប់គ្រូគង្វាល និងគ្រូអធិប្បាយ
សារអំពីឈើឆ្កាង
បើសិនជាខ្ញុំសួរមនុស្សនៅសព្វថ្ងៃនេះថា តើនិមិត្តសញ្ញាឈើឆ្កាងមានន័យយ៉ាងដូចម្តេច នោះគេនឹងឆ្លើយថា «វាគឺជាសញ្ញានៃជំនឿរបស់គ្រីស្ទបរិស័ទ»។ ទោះបីយ៉ាងណា នៅពេលយើងអានព្រះគម្ពីរសញ្ញាថ្មី យើងត្រូវតែចងចាំថា នៅសតវត្សរ៍ទីមួយឈើឆ្កាងមិនមែនជានិមិត្តសញ្ញារបស់សាសនាណាមួយឡើយ ប៉ុន្តែវាតំណាងអោយការដាក់ទណ្ឌនៃសេចក្តីស្លាប់លើឧក្រិដ្ឋជន។
តើព្រះសម្រេចបានអ្វីនៅឈើឆ្កាង? បើសិនខ្ញុំសួរគ្រីស្ទបរិស័ទនូវសំនួរទាំងនេះ ខ្ញុំនឹងទទួលបានចំលើយដូចជា «ព្រះបានបង្ហាញសេចក្តីស្រឡាញ់របស់ទ្រង់ ដោយការបញ្ជូនព្រះរាជបុត្រារបស់ទ្រង់មកសុគតនៅលើឈើឆ្កាង» និង «ព្រះបានសង្គ្រោះយើងតាមរយៈការសុគតរបស់ព្រះយេស៊ូវនៅលើឈើឆ្កាង»។ ការពិត ចម្លើយទាំងនេះល្អហើយសំខាន់ណាស់ ប៉ុន្តែនៅមានចម្លើយច្រើនជាងនេះទៀត ហើយបទគម្ពីរដែលយើងនឹងសិក្សា នឹងផ្តល់អោយយើងនូវចម្លើយយ៉ាងសំខាន់មួយ ដែលជារឿយៗយើងបានមើលរំលង។ ដូច្នេះ ខ្ញុំសួរម្តងទៀតថា តើព្រះបានសម្រេចបានអ្វីនៅឈើឆ្កាង?
មានរបៀបជាច្រើន ដែលយើងអាចបែងចែក មនុស្សលោក។ របៀបដែលអ្នកបែងចែកមនុស្សលោក អាចបញ្ជាក់យ៉ាងច្រើនអំពីអ្វីដែលអ្នកគិតថាសំខាន់។ មនុស្សមួយចំនួនគិតថា ទ្រព្យសម្បត្តិគឺជាបញ្ហាយ៉ាងធំ ដូច្នេះពួកគេបែងចែកមនុស្សលោកជាពីរក្រុមគឺ អ្នកមាន និងអ្នកក្រ។ មនុស្សមួយចំនួនទៀត អាចមើលឃើញថា វប្បធម៌ជារឿងសំខាន់ ដូច្នេះពួកគេបែងចែកមនុស្សលោកជាពួកខាងលិច និងពួកទិសខាងកើត។ ចំណែកឯមនុស្សមួយចំនួនផ្សេងទៀត ចាត់ទុកភេទជាសំខាន់ ដូច្នេះពួកគេផ្ដោតលើភេទប្រុស និងភេទស្រី។ ខ. ១៨ បែងចែកមនុស្សលោកជាពីរក្រុម ហើយនេះគឺជាចំណាក់ថ្នាក់សំខាន់បំផុត ដែលយើងអាចធ្វើបាន។ ក្រុមមនុស្សពីរនេះគឺ មនុស្សដែលកំពុងតែវិនាស និងមនុស្សកំពុងតែបានសង្គ្រោះ។ តើអ្វីបណ្តាលអោយមានការបែងចែករវាងមនុស្សពីរក្រុមនៅក្នុងខនេះ? គឺព្រះយេស៊ូវ ហើយជំនឿរបស់ពួកគេអំពីសារនៃឈើឆ្កាង។ សំរាប់ក្រុមមួយដែលកំពុងតែវិនាស ឈើឆ្កាងគឺជាសេចក្តីចំកួត ប៉ុន្តែសំរាប់ក្រុមមួយដែលកំពុងតែបានសង្គ្រោះ សារអំពីឈើឆ្កាងគឺជាអំណាចព្រះព្រះចេស្តារបស់ព្រះ។
មនុស្សនៅសព្វថ្ងៃនេះ បានស្គាល់ឈើឆ្កាងជានិមិត្តសញ្ញានៃសេចក្តីជំនឿរបស់គ្រីស្ទបរិស័ទ។ នៅសម័យដែលសាវកប៉ុលបានសរសេរកណ្ឌកូរិនថូសនេះវិញ និមិត្តសញ្ញាឈើឆ្កាងនេះមានអត្ថន័យដើមខុសគ្នាពីបច្ចុប្បន្ននេះ ហើយដើម្បីយល់អត្ថបទគម្ពីរនេះ យើងត្រូវចងចាំអ្វីដែលបានគិតអំពីរូបឈើឆ្កាងនៅក្នុងសតវត្សទីមួយ។ ចូរស្រមៃថា ថ្ងៃនេះមានមនុស្សម្នាក់ដើរទៅមក ដោយមានក្រវិលមាសតូចមួយជាប់នឹងខ្សែដៃរបស់របស់គាត់។ ពិតណាស់ អ្នកមិនឃើញមនុស្សមានរបស់ទាំងនេះជាប់ខ្លួនទេ ពីព្រោះរបស់ទាំងនេះជាសញ្ញានៃសេចក្តីស្លាប់ ឬការកាត់ទោស។ គេប្រើក្រវិល និងកៅអីឆក់នោះសំរាប់ឧក្រិដ្ឋជនដែលត្រូវបានកាត់ទោសហើយ។ នេះគឺជារបៀបដែលមនុស្សបានយល់អំពីឈើឆ្កាងនៅសម័យព្រះគម្ពីរសញ្ញាថ្មី ហើយមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដែលយើងត្រូវចងចាំរបៀបយល់នេះ ដើម្បីជួយយើងអោយយល់អត្ថបទគម្ពីរនេះ និងរបៀបអនុវត្តវាមកកាន់យើងនៅសព្វថ្ងៃនេះ។ ការយល់ដឹងនេះ ជួយយើងអោយយល់អំពីមូលហេតុដែលឈើឆ្កាងជាសេចក្តីចំកួតដល់អស់អ្នកដែលកំពុងតែវិនាសនៅក្នុងសម័យរបស់សាវកប៉ុល។
សាររបស់ព្រះមែស៊ីដែលត្រូវគេឆ្កាង គឺជាសេចក្តីចំកួតចំពោះពួកយូដា ពីព្រោះពួកគេមិនអាចជឿថា ព្រះមែស៊ីដែលពួកគេបានរង់ចាំជាយូរ ត្រូវបានព្រះជាម្ចាស់បញ្ជូនមកសុគតនៅលើឈើឆ្កាងដូចជាឧក្រិដ្ឋជនបានឡើយ។ ចំពោះពួកក្រិកវិញ (ក្រុងកូរិនថូសនៅក្នុងប្រទេសក្រិក) គំនិតថា លោកិយត្រូវបានសង្គ្រោះដោយបុរសខ្សោយ និងបរាជ័យនៅលើឈើឆ្កាងគឺជាសេចក្តីចំកួតទាំងស្រុង។
ទស្សនៈនេះបានបណ្តាលអោយមានបញ្ហាមួយចំនួននៅក្នុងពួកជំនុំក្រុងកូរិនថូស។ ទីក្រុងកូរិនថូសគឺជាទីក្រុងរបស់ក្រិក ហើយពួកកូរិនថូសបានអោយតំលៃលើអ្វីដែលពួកក្រិកបានអោយតំលៃ។ ពួកគេបានអោយតំលៃលើកម្លាំង ហើយមើលងាយលើភាពខ្សោយ។ ពួកកូរិនថូសបានអោយតំលៃជាពិសេសលើប្រាជ្ញា។ ទីក្រុងកូរិនថូសបានមានគ្រូបង្រៀនអំពីប្រាជ្ញាត្រាច់ចរ ដែលអាចយកថ្លៃពីអ្នកមកស្តាប់ការបង្រៀនរបស់ពួកគេ។ គ្រូបង្រៀនអំពីប្រាជ្ញាទាំងនោះអាចរកប្រាក់បានច្រើនតាមភាពល្បីឈ្មោះរបស់ពួកគេ។ ពួកសិស្សអាចអួតពីគ្រូប្រាជ្ញារបស់ខ្លួន ដែលជារបៀបពួកគេអួតពីខ្លួនវិញ។ ដូច្នេះ សិស្សម្នាក់របស់គ្រូប្រាជ្ញាអាចអួតថា «គ្រូដែលខ្ញុំដើរតាមល្អជាងគ្រូដែលអ្នកដើរតាម»។ នេះគឺជារបៀបដែលអ្នករស់នៅទីក្រុងនោះបានប្រព្រឹត្ត ហើយក៏ជារបៀបដែលពួកគ្រីស្ទបរិស័ទកូរិនថូសបានប្រព្រឹត្តផងដែរ ហើយការប្រព្រឹត្តិនេះបានបណ្តាលអោយមានការបែកបាក់គ្នានៅក្នុងពួកជំនុំកូរិនថូស «អ្នករាល់គ្នានីមួយៗប្រកាន់ថា ខ្លួនជាសិស្សរបស់ ប៉ុល ជារបស់អ័ប៉ុឡូស ជារបស់កេផាស ឬជារបស់ ព្រះគ្រីស្ទ» (១:១២) ។ នៅពេលពួកគេប្រកាន់ដូចនេះ គឺពួកគេកំពុងអួតអំពីអ្នកដឹកនាំណាម្នាក់ ដែលជាប្រពៃណីដែលអ្នករស់នៅទីក្រុងកូរិនថូសបានប្រើជាមួយពួកគ្រូប្រាជ្ញារបស់ពួកគេ។
យើងបានមើលឃើញថា សារអំពីព្រះមែស៊ីដែលខ្សោយហើយត្រូវគេឆ្កាង ជាសារដ៏ល្ងង់ល្ងើនៅក្នុងសម័យរបស់សាវកប៉ុលប៉ុណ្ណោះទេ។ ហើយសារអំពីឈើឆ្កាងរបស់ព្រះគ្រីស្ទគឺជាសេចក្តីចំកួតមិនត្រឹមតែនៅក្នុងសតវត្សទីមួយប៉ុណ្ណោះទេ។ សំរាប់ពួកមូស្លីម សារនេះពិតជាសេចក្តីចំកួតទាំងស្រុង ដូច្នេះពួកគេបដិសេធការសុគតរបស់ព្រះគ្រីស្ទ។ សំរាប់ពុទ្ធបរិស័ទ និងមនុស្សមានសាសនាដទៃទៀត ដែលព្យាយាមអោយបានសង្គ្រោះដោយការប្រព្រឹត្តល្អរបស់ពួកគេ សារនេះជាសេចក្តីចំកួតដែលនិយាយថា ការសុគតរបស់ព្រះគ្រីស្ទបានជោគជ័យ ប៉ុន្តែការប្រឹងប្រែងប្រព្រឹត្តល្អរបស់ពួកគេបានបរាជ័យ។ នេះជាខ្លឹមសារនៃឈើឆ្កាងគឺ ការប្រព្រឹត្តល្អ និងសាសនារបស់យើងមិនអាចសង្គ្រោះយើងបានឡើយ ប៉ុន្តែយើងអាចបានសង្គ្រោះដោយសារមនុស្សម្នាក់ ដែលបានស្លាប់ដូចជាឧក្រិដ្ឋជនម្នាក់ គឺព្រះគ្រីស្ទនៅលើឈើឆ្កាង។ ប៉ុន្តែ សាវកប៉ុលនិយាយនៅក្នុងខ. ១៨ ថា សារអំពីឈើឆ្កាងគឺជាព្រះចេស្ដានៃព្រះដល់អស់អ្នកណាដែលបានសង្គ្រោះ។
សេចក្តីពិតថា សារអំពីឈើឆ្កាងគឺជាសេចក្តីចំកួតនៅក្នុងសតវត្សទីមួយគឺជាភស្តុតាងបញ្ជាក់កាន់តែច្បាស់ថា សារអំពើឈើឆ្កាងគឺជាព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះ។ ដំណឹងល្អគឺជាព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះ ឬជាពាក្យរបស់មនុស្ស អាចជារឿងប្រឌិតរបស់ពួកសិស្សរបស់ទ្រង់។ ប៉ុន្តែ សារអំពីឈើឆ្កាងមិនអាចជារឿងប្រឌិតរបស់ពួកសិស្សបានទេ។
នៅសតវត្សទីមួយបើសិនពួកយូដាមួយក្រុម ត្រូវព្យាយាមបង្កើតសារមួយអោយមនុស្សជឿតាម នោះពួកគេនឹងមិនបង្កើតសារមួយដែលថា ព្រះមែស៊ី ដែលពួកយូដាបានរង់ចាំអស់រយៈពេលជាង១០០០ឆ្នាំមកហើយ ត្រូវបានបរាជ័យ និងបានសុគតនៅលើឈើឆ្កាងដូចជាឧក្រិដ្ឋជនធម្មតាម្នាក់នោះឡើយ។ ពួកគេពិតជាមិនចង់បង្កើតសារបែបនេះឡើងជាដាច់ខាត ពីព្រោះប្រសិនបើគេបង្កើតសារបែបនោះ នោះគេមិនមានអ្នកណាជឿអ្វីដែលគេបង្រៀនទេ។ ដូច្នេះ សារនេះមិនអាចជាពាក្យរបស់មនុស្សឡើយ ប៉ុន្តែវាត្រូវតែជាព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះ។
គួរអោយចាប់អារម្មណ៍និងគួរឲ្យកត់សំគាល់ត្រង់ថា សាវកប៉ុលមិននិយាយនៅក្នុងខ. ១៨ ថា ដំណឹងល្អគឺជាប្រាជ្ញារបស់ព្រះសំរាប់យើងទេ។ បន្ទាប់ពីគាត់បាននិយាយថា សារអំពីឈើឆ្កាងគឺជាសេចក្តីចំកួតចំពោះអស់អ្នកដែលកំពុងវិនាស អ្នកអាចគិតថា គាត់នឹងសរសេរថា សារនេះគឺជាប្រាជ្ញាសំរាប់អស់អ្នកដែលកំពុងបានសង្គ្រោះ។ ក្រោយមកទៀត គាត់នឹងនិយាយថា សារអំពីឈើឆ្កាងគឺជាប្រាជ្ញារបស់ព្រះ ប៉ុន្តែនៅទីនេះគាត់និយាយថា សារនេះគឺជាព្រះចេស្ដានៃព្រះ។ សាវកប៉ុលធ្វើដូច្នេះដោយចេតនា។
គាត់ចង់អោយពួកកូរិនថូសដឹងថា ដំណឹងល្អមិនមែនជាប្រាជ្ញាដែលឥតប្រយោជន៍ មិនមែនជាដំបូន្មាន ប៉ុន្តែវាជាព្រះចេស្ដាដ៏មានប្រសិទ្ធិភាពនៃព្រះដើម្បីសង្គ្រោះយើង។ បើសិនមនុស្សម្នាក់កំពុង លង់ទឹកនៅក្នុងសមុទ្រ ហើយមនុស្សម្នាក់ទៀតស្រែកពីច្រាំងមកថា «ចូរហែលមកខ្ញុំមក» នោះយើងអាចចាត់ទុកការស្រែកនេះជាដំបូន្មានល្អមួយ ប៉ុន្តែវាពិតជាគ្មានប្រយោជន៍ទាល់តែសោះ ពីព្រោះដំបូន្មាននេះគ្មានប្រសិទ្ធិភាពទេ នៅពេលមនុស្សលុងទឹកនោះមិនចេះហែលទឹកនោះ។ ចំណែកឯដំណឹងល្អមិនមែនដូច្នេះឡើយ វាមិនគ្រាន់តែជាដំបូន្មានល្អប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាគឺជាព្រះចេស្ដានៃព្រះដើម្បីសង្គ្រោះមនុស្ស។
មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃបញ្ហារបស់មនុស្សមិនមែនថា យើងខ្វះចំណេះដឹងនោះឡើយ។ បើសិនការខ្វះប្រាជ្ញាគឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃបញ្ហារបស់យើងមែន នោះយើងទាំងអស់ត្រូវការគ្រូបង្រៀនម្នាក់ ដើម្បីផ្តល់ប្រាជ្ញានិងចំណេះដឹងលើយើងហើយ ប៉ុន្តែមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃបញ្ហារបស់មនុស្សគឺថា យើងបានបះបោរប្រឆាំងនឹងព្រះ យើងកំពុងស្ថិតនៅក្រោមការវិនិច្ឆ័យរបស់ទ្រង់ ហើយយើងត្រូវការបានសង្គ្រោះចេញពីការវិនិច្ឆ័យនោះ។ ប្រាជ្ញារបស់មនុស្សមិនអាចសង្គ្រោះយើងចេញពីការវិនិច្ឆ័យរបស់ព្រះ ហើយក៏គ្មានអំណាចសង្គ្រោះយើងបានឡើយ ប៉ុន្តែការសុគតរបស់ព្រះនៅលើឈើឆ្កាងទើបមានព្រះចេស្ដាសង្គ្រោះយើងបាន។ សរុបមក មានមនុស្សពីរក្រុមនៅក្នុងលោកិយនេះ គឺពួកដែលកំពុងវិនាស និងពួកកំពុងបានសង្គ្រោះ ហើយភាពខុសគ្នាគឺថា ឈើឆ្កាងគឺជាសេចក្តីចំកួតដល់ក្រុមមួយ ហើយជាព្រះចេស្ដាដល់ក្រុមមួយទៀត (ក្រុមសង្គ្រោះ)។
ប៉ុន្តែសេចក្តីពិតទាំងអស់នេះហាក់បីដូចជាចំឡែកបន្តិច មែនទេ? បើសិនព្រះចង់អោយមនុស្សបានសង្គ្រោះ ហេតុអ្វីទ្រង់មិនបានធ្វើតាមរយៈសារមួយ ដែលមនុស្សចូលចិត្តជាងនេះ? ហេតុអ្វីព្រះមិនបានសង្គ្រោះយើងតាមរយៈសារមួយ ដែលមានលក្ខណៈត្រឹមត្រូវតាមគំនិតរបស់មនុស្ស ដែលមនុស្សគ្រប់គ្នានឹងជឿតាម? ហេតុអ្វីព្រះអង្គមិនបានសង្គ្រោះមនុស្សតាមរបៀបនេះអញ្ចឹង? ហេតុអ្វីទ្រង់បានជ្រើសរើសសារមួយ ដែលលោកិយនេះចាត់ទុកជាសេចក្តីចំកួត ហើយពិបាកនឹងស្តាប់ខ្លាំងយ៉ាងនេះ? សាវកប៉ុលពន្យល់ថា ការជ្រើសរើសតាមរបៀបនេះគឺជាបំណងព្រះហឫទ័យប្រកបដោយអធិបតេយ្យភាពរបស់ព្រះសំរាប់គោលបំណងដ៏ល្អមួយ។
សាវកប៉ុលបន្តនិយាយនៅក្នុងខ. ១៩ ថា «ព្រោះមានសេចក្តីចែងទុកមកថា អញនឹងបំផ្លាញប្រាជ្ញារបស់ពួកអ្នកប្រាជ្ញ ហើយនឹងលើកចំណេះរបស់ពួកអ្នកដែលចេះចោលចេញ»។ អ្នកនឹងកត់សំគាល់ថា ពាក្យដំបូងនៅក្នុងខនេះគឺ «ព្រោះ» ដែលភ្ជាប់ខ. ១៨ ជាមួយខ. ១៩។ សាវកប៉ុលប្រកាសសារអំពីឈើឆ្កាង ដែលជាសេចក្តីចំកួតដល់អស់អ្នកដែលកំពុងវិនាស ព្រោះ «អញនឹងបំផ្លាញប្រាជ្ញារបស់ពួកអ្នកប្រាជ្ញ ហើយនឹងលើកចំណេះរបស់ពួកអ្នកដែលចេះចោលចេញ»។
នេះគឺជាការដកស្រង់ចេញពី អេសាយ ២៩:១៤ ដូច្នេះវាមិនមែនជាគំនិតថ្មីទេ ពីព្រោះវាត្រូវបានសរសេរឡើងអស់រយៈពេលរាប់រយឆ្នាំមុនសាវកប៉ុលទៅទៀត។ ព្រះតែងតែមានផែនការតាំងពីដំបូង ដើម្បីបំផ្លាញប្រាជ្ញារបស់ពួកអ្នកប្រាជ្ញ ហើយនឹងលើកចំណេះរបស់ពួកអ្នកដែលចេះចោលចេញ។ ហេតុអ្វីព្រះចង់ធ្វើដូច្នេះ? ព្រះជាម្ចាស់ប្រកាសនៅក្នុង អេសាយ ៦៦:២ ថា «អញនឹងយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះមនុស្សយ៉ាងនេះវិញ គឺចំពោះអ្នកណាដែលក្រលំបាក ហើយមានចិត្តខ្ទេចខ្ទាំ ជាអ្នកញ័រញាក់ ដោយលឺពាក្យរបស់អញ»។ ព្រះសព្វព្រះទ័យចំពោះអ្នកណាដែលបន្ទាបខ្លួននៅចំពោះទ្រង់ ប៉ុន្តែអស់អ្នកណា ដែលគិតថាខ្លួនមានប្រាជ្ញា គឺជាអ្នកមានអំនួតចំពោះព្រះ។
មានកន្លែងជាច្រើននៅក្នុងព្រះគម្ពីរដែលនិយាយថា ព្រះទាស់ប្រឆាំងនឹងមនុស្សមានអំនួត ហើយនឹងបន្ទាបពួកគេចុះ ហើយសាវកប៉ុលនិយាយនៅក្នុង ១កូរិនថូស ១ ថា នៅឈើឆ្កាងព្រះមិនគ្រាន់តែកំពុងសង្គ្រោះមនុស្សមានបាបប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែទ្រង់ក៏មានបំណងជ្រើសរើសបំពេញសំរេចការសង្គ្រោះនេះតាមរយៈឈើឆ្កាងផងដែរ ដើម្បីអោយប្រាជ្ញារបស់អ្នកប្រាជ្ញនឹងរលាយបាត់ ហើយលើកចំណេះរបស់ពួកអ្នកចេះចោល គឺដើម្បីបន្ទាបមនុស្សមានអំនួតចុះ។
ដូច្នេះ នៅពេលខ្ញុំបានសួរសំនួរពីដំបូងថា«តើព្រះបានសំរេចបានអ្វីនៅលើឈើឆ្កាង?» តើអ្នកបានឆ្លើយថា ទ្រង់បានបំពេញសំរេចផែនការរយៈពេលវែងរបស់ទ្រង់ ដើម្បីបំផ្លាញប្រាជ្ញារបស់អ្នកប្រាជ្ញ ហើយលើកចំណេះរបស់ពួកអ្នកចេះចោលដែរឬទេ? អត្ថបទគម្ពីរនេះនិយាយថា នេះគឺជាការសំរេចបានមួយរបស់ឈើឆ្កាង។
ខ. ២០ និយាយថា តើអ្នកប្រាជ្ញានៅឯណា? តើអាចារ្យនៅឯណា? តើអ្នកដេញដោលនៃសម័យនេះនៅឯណា? ទាំងនេះគឺជាប្រភេទមនុស្ស ដែលពួកកូរិនថូសបានអួតអំពី។ «ប្រាជ្ញា» នៅក្រុងកូរិនថូសនៅសតវត្សទីមួយ មិនមែនមានជាការរស់នៅដោយកោតខ្លាចព្រះអម្ចាស់ ដូចដែលយើងមើលឃើញនៅក្នុងកណ្ឌសុភាសិតទេ។ ពួកគេគឺជាមនុស្ស ដែលចូលចិត្តអួតអំពីចំណេះដឹង ឬប្រាជ្ញា គឺពួកគេមិនពឹងផ្អែកលើព្រះដោយការបន្ទាបខ្លួននោះឡើយ។ ដូច្នេះតើព្រះឆ្លើយតបចំពោះពួកគេយ៉ាងដូចម្តេច? សាវកប៉ុលនិយាយនៅក្នុងខ. ២០ ថា តើព្រះទ្រង់មិនបានធ្វើអោយប្រាជ្ញារបស់លោកិយនេះ ទៅជាសេចក្តីល្ងង់ល្ងើវិញទេឬអី? ព្រះមានចេតនាធ្វើអោយប្រាជ្ញារបស់ពួកគេទៅជាសេចក្តីល្ងង់ល្ងើ។ តើទ្រង់ធ្វើដូច្នេះដោយរបៀបណា? គឺតាមរយៈឈើឆ្កាង។
សាវកប៉ុលបន្តនិយាយនៅក្នុងខ. ២១ ថា ដ្បិតមនុស្សលោកនឹងរកស្គាល់ព្រះដោយអាងប្រាជ្ញាខ្លួនមិនបានទេ បានជាទ្រង់សព្វព្រះហឫទ័យនឹងជួយសង្គ្រោះអ្នកដែលជឿ ដោយសារសេចក្តីល្ងង់ល្ងើវិញ គឺជាការប្រកាសដំណឹងល្អ។ នេះគឺជាខមួយគួរអោយចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំង។ នៅពេលយើងអានព្រះគម្ពីរ យើងមើលឃើញថា ព្រះចង់អោយមនុស្សស្គាល់ និងទទួលស្គាល់ទ្រង់ ដែលនេះជាសេចក្តីសន្យាមួយនៅក្នុងសម្ព័ន្ធមេត្រីថ្មីថា យើងនឹងស្គាល់ព្រះ។
បើសិនដូច្នេះមែន ហេតុអ្វីព្រះប្រើប្រាជ្ញារបស់ទ្រង់ដើម្បីធ្វើអោយលោកិយនេះមិនអាចស្គាល់ទ្រង់ដោយអាងប្រាជ្ញារបស់ខ្លួនបាន? ចំលើយ ៖ ពីព្រោះទ្រង់ចង់អោយលោកិយស្គាល់ទ្រង់ ដូច្នេះព្រះអង្គមិនអោយយើងស្គាល់ទ្រង់អាងលើប្រាជ្ញារបស់ខ្លួន។ ព្រះមានសិរីរុងរឿងខ្លាំងមែនទែន រហូតដល់មនុស្សមិនអាចសំឡឹងមើលទ្រង់បានឡើយ គឺទ្រង់ពេញដោយសិរីល្អលើសជាងការយល់ដឹងរបស់យើងទៅទៀត។
ប្រាជ្ញានៅក្នុងលោកិយដែលបានធ្លាក់ចុះនេះបានត្រឹមតែបង្កើតរូបក្លែងក្លាយអំពីព្រះប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះមនុស្សចូលចិត្តបង្កើតព្រះទៅតាមរូបភាព ដែលពួកគេចូលចិត្ត ឬគិតថាប្រសើរបំផុត។ មនុស្សបង្កើតព្រះតាមរបៀប ដែលពួកគេចូលចិត្តទ្រង់ ឬគិតថាទ្រង់គួរតែមានលក្ខណៈយ៉ាងនេះ ឬយ៉ាងនោះ។ ជារឿយៗ គេនិយាយថា សាសនាបណ្តាលអោយមានសង្គ្រាមជាច្រើននៅជុំវិញពិភពលោក ប៉ុន្តែនិយាយអោយច្បាស់លាស់ជាងនេះ គឺការបណ្តាលអោយមានសង្គ្រាមមិនមែនមកពីសាសនាប៉ុន្មានទេ ប៉ុន្តែមកពីមនុស្សបង្កើតព្រះមួយតាមគំនិតរបស់ពួកគេ។
លទ្ធផលនៃការធ្វើដូច្នេះតែងតែជាគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរជានិច្ច ពីព្រោះការថ្វាយបង្គំរូបព្រះគឺជាសេចក្តីពុករលួយអាក្រក់ជាងគេ ដោយព្រោះវាបង្ខូចដល់ព្រះដ៏ពិត។ ដោយសារតែព្រះចង់អោយមនុស្សស្គាល់ព្រះដ៏ពិត ហើយប្រាជ្ញារបស់មនុស្សនឹងបង្កើតតែព្រះក្លែងក្លាយប៉ុណ្ណោះ នោះតាមប្រាជ្ញារបស់ទ្រង់ លោកិយមិនអាចស្គាល់ទ្រង់ដោយប្រាជ្ញារបស់ខ្លួនបានឡើយ។ ប្រាជ្ញារបស់មនុស្សផ្សេងៗបង្កើតព្រះដ៏ពុំស្គាល់ទុកសំរាប់ពួកគេអស់រយៈពេលជាច្រើនពាន់ឆ្នាំ ដូចដែលបានចារិកនៅក្នុងទីក្រុង អាថែននៅក្នុងកិច្ចការ ១៧ ថា «ព្រះដ៏ពុំស្គាល់»។
ប៉ុន្តែ មនុស្សនឹងបានសង្គ្រោះ ហើយស្គាល់ព្រះតាមរយៈសារមួយ ដែលប្រាជ្ញារបស់មនុស្សនឹងមិនដែលបង្កើតឡើងឡើយ គឺសេចក្តីចំកួតរបស់ឈើឆ្កាង ដូចដែលយើងបានអាននៅក្នុងខ. ២១ រួចហើយថា ដ្បិតមនុស្សលោកនឹងរកស្គាល់ព្រះដោយអាងប្រាជ្ញាខ្លួនមិនបានទេ បានជាទ្រង់សព្វព្រះហឫទ័យនឹងជួយសង្គ្រោះអ្នកដែលជឿ ដោយសារសេចក្តីល្ងង់ល្ងើវិញ គឺជាការប្រកាសដំណឹងល្អ។ នេះគឺជារបៀបដែលព្រះបានបំផ្លាញប្រាជ្ញារបស់អ្នកប្រាជ្ញា ហើយលើកចំណេះរបស់ពួកអ្នកចេះចោល និងជារបៀបដែលទ្រង់បានធ្វើអោយប្រាជ្ញារបស់លោកិយទៅជាសេចក្តីល្ងង់ល្ងើវិញ។
ប្រាជ្ញារបស់លោកិយបរាជ័យក្នុងការនាំអោយមនុស្សស្គាល់ព្រះ ប៉ុន្តែសារអំពីឈើឆ្កាង ដែលពួកគេបានចាត់ទុកជាសេចក្តីចំកួត មានអំណាចព្រះចេស្ដាផ្តល់សេចក្តីសង្គ្រោះ។ តើអ្នកប្រាជ្ញានៅឯណា? តើអាចារ្យនៅឯណា? តើអ្នកដេញដោយនៃសម័យនេះនៅឯណា? ចូរក្រឡេកមើលបញ្ហាទាំងអស់នៅក្នុងលោកិយនេះផង។ តើអ្នកប្រាជ្ញាមានមនោគមន៍វិជ្ជាណាមួយដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនោះបានដែរឬទេ? អត់មានទេ គឺពួកគេទាំងអស់គ្នាបានបរាជ័យហើយ។ តើគោលនយោបាយរបស់លោកប្រធានម៉ៅបាននាំសេចក្តីសុខក្សេមក្សាន្តដល់ប្រទេសចិនដែរឬទេ? ទេ! វាបានបរាជ័យហើយ។ តើគោលនយោបាយរបស់ ប៉ុលពត បាននាំសេចក្តីសុខក្សេមក្សាន្តដល់ប្រទេសកម្ពុជាដែរឬទេ? ទេ វាបានបរាជ័យហើយ។ តើមានសាសនាណាមួយរបស់មនុស្សបាននាំទៅដល់សេចក្តីសង្គ្រោះចេញពីការវិនិច្ឆ័យរបស់ព្រះ ហើយមានទំនាក់ទំនងជាមួយទ្រង់វិញដែរឬទេ? ទេ សាសនាទាំងអស់បានបរាជ័យហើយ។ តើអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានដឹកនាំយើងអោយស្គាល់ព្រះដោយផ្ទាល់ខ្លួនដែរឬទេ? អត់បានទេ។ តើទស្សនៈវិទូបានចាត់ទុកឈើឆ្កាងជាសារ ដែលមានអំណាចផ្តល់សេចក្តីសង្គ្រោះដែរឬទេ? អត់ទេ ពួកគេបានបរាជ័យហើយ។
ព្រះបានមានចេតនាប្រើសារមួយ ដែលគ្មានមនុស្សណាម្នាក់អាចអះអាងថា ពួកគេបានស្វែងរកសេចក្តីសង្គ្រោះដោយអាងប្រាជ្ញារបស់ពួកគេបានឡើយ គឺដើម្បីបំផ្លាញប្រាជ្ញារបស់អ្នកប្រាជ្ញចោល ប៉ុន្តែអស់អ្នកណាដែលជឿដល់សារអំពីឈើឆ្កាងនោះ ដែលជាសេចក្តីចំកួត ពួកគេនឹងបានសង្គ្រោះ។ តាមរយៈឈើឆ្កាង ព្រះធ្វើអោយអំនួតទាំងអស់របស់មនុស្សអំពីកំឡាំង និងប្រាជ្ញាបាក់បែកអស់។
សាវកប៉ុលសរសេរនៅក្នុងខ. ២២ ថា សាសន៍យូដា គេចង់ឃើញភស្តុតាង ហើយសាសន៍ក្រិក គេស្វែងរកប្រាជ្ញា។ ឥឡូវនេះ សាវកប៉ុលបែងចែកអស់អ្នកដែលកំពុងត្រូវវិនាសជាពីរក្រុម គឺពួកយូដា និងពួកសាសន៍ដទៃ ដើម្បីបង្ហាញអំពីអំពើទុច្ចរិតពីរប្រភេទនៅចំពោះព្រះ។ ពួកយូដាតែងតែហៅអោយព្រះយេស៊ូវប្រទានទីសំគាល់ ប៉ុន្តែព្រះយេស៊ូវបានឆ្លើយតបថា «ដំណមនុស្សអាក្រក់ ហើយកំផិត គេចេះតែចង់ឃើញទីសំគាល់» (ម៉ាថាយ ១២:៣៩)។ ការទាមទារទីសំគាល់គឺទុច្ចរិត ពីព្រោះវាចេញមកពីការមិនជឿ និងពួកគេទាមទារទីសំគាល់នៅមុនពេលពួកគេនឹងជឿ ហើយពួកគេល្បងលព្រះ។ អំពើទុច្ចរិតរបស់ពួកក្រិកគឺដោយព្រោះគេបានគិតថា ពួកគេអាចពន្យល់គ្រប់រឿងរ៉ាវទាំងអស់នៅក្នុងលោកិយនេះបានដោយខ្លួនឯង។ វិធីសាស្ត្រទាំងពីររបស់ពួកពួកយូដានិងពួកក្រិក គិតស្មានថា យើងមានសិទ្ធិវិនិច្ឆ័យ និងសំរេចចិត្តដោយមិនត្រូវការព្រះអង្គ។
តើសាវកប៉ុលឆ្លើយតបយ៉ាងដូចម្តេច? គាត់និយាយនៅក្នុងខ. ២៣ ថា តែយើងខ្ញុំប្រកាសប្រាប់ពីព្រះគ្រីស្ទ ដែលទ្រង់ត្រូវឆ្កាងវិញ ជាហេតុនាំអោយរវាតចិត្តដល់សាសន៍យូដា នឹងជាសេចក្តីល្ងង់ល្ងើដល់សាសន៍ក្រិក។ បើសិនឈើឆ្កាងជាសេចក្តីចំកួតដល់ពួកសាសន៍ដទៃ នោះហេតុអ្វីយើងជឿដំណឹងល្អ? យើងគឺជាសាសន៍ដទៃ ហើយពីមុនយើងមិនបានជឿទេ ដូច្នេះហេតុអ្វីយើងជឿឥឡូវនេះ? តើយើងឆ្លាតជាងអ្នកមិនជឿឬ? តើយើងគោរពកោតខ្លាចព្រះអម្ចាស់ខ្លាំងជាងឬ? ទេ! មូលហេតុដែលយើងជឿគឺដោយព្រោះព្រះបានហៅយើង (ខ. ២៤)។
ខ. ២៥ សន្និដ្ឋានអត្ថបទគម្ពីរនេះថា ដ្បិតសេចក្តីល្ងង់ល្ងើរបស់ព្រះ នោះមានប្រាជ្ញាលើសជាងមនុស្ស ហើយសេចក្តីកម្សោយរបស់ព្រះ ក៏មានកំឡាំងលើសជាមនុស្សដែរ។ ខនេះមិននិយាយថា កំឡាំងរបស់មនុស្សល្អ (គឺដល់កំរិត៦) ប៉ុន្តែកំឡាំងរបស់ព្រះល្អជាង (គឺដល់កំរិត១០) នោះឡើយ ប៉ុន្តែសាវកប៉ុលនិយាយកំឡាំងទាំងពីរមានភាពផ្ទុយគ្នាស្រឡះ។ ការប៉ុនប៉ងរបស់មនុស្សដើម្បីបានសង្គ្រោះគឺគ្មានប្រយោជន៍អ្វីទាំងអស់ ហើយមានតែនាំទៅរកសេចក្តីវិនាសប៉ុណ្ណោះ។ សារអំពីឈើឆ្កាងរបស់ព្រះ ដែលជាដំណឹងល្អ មានព្រះចេស្តាផ្តល់សេចក្តីសង្គ្រោះដល់មនុស្ស។
ដូច្នេះ តើសេចក្ដីពិតទាំងអស់ខាងលើមានការអនុវត្តអ្វីខ្លះ? យើងនឹងមើលឃើញការអនុវត្តជាច្រើនទៀត នៅពេលយើងសិក្សាអត្ថបទគម្ពីរបន្តបន្ទាប់ ប៉ុន្តែខ្ញុំនឹងលើកការអនុវត្តពីរឡើងនៅទីនេះ។
១. សូមចងចាំថា សេចក្តីសង្គ្រោះនិងការស្គាល់ព្រះមកតាមរយៈសារអំពីឈើឆ្កាងតែប៉ុណ្ណោះ ដែលជាសេចក្តីចំកួតដល់លោកិយនេះ។ វាមិនមកតាមរយៈទស្សនៈវិទ្យារបស់មនុស្សទេ។ សេចក្តីពិតនេះនាំយើងទៅកាន់ការអនុវត្តទីពីរ៖
២. ចូរប្រុងប្រយ័ត្នជានិច្ចថា យើងមិនបញ្ចូលគំនិត និងសាសនារបស់លោកិយជាមួយដំណឹងល្អរបស់ព្រះគ្រីស្ទ ដូចដែលគ្រីស្ទបរិស័ទកូរិនថូសបានធ្វើឡើយ គឺពួកគេបានបញ្ចូលដំណឹងល្អជាមួយប្រាជ្ញារបស់មនុស្ស ដែលពួកគេអោយតំលៃ។ ពួកគេបានបញ្ឆោតខ្លួនឯងដោយគិតថា ពួកគេអាចបង្កើតជំនឿមួយល្អប្រសើរជាង ហើយពួកគេបានគិតថា ពួកគេកំពុងកែច្នៃដំណឹងល្អអោយមានភាពប្រសើរឡើង។
គេគិតថា ដំណឹងល្អ ដែលពួកគេបានទទួលពីសាវកប៉ុល ត្រូវការកែច្នៃដោយប្រើប្រាជ្ញារបស់មនុស្ស ដើម្បីអោយមានភាពប្រសើរជាង ដែលវប្បធម៌របស់ពួកកូរិនថូសស្រួលនឹងទទួលយកបាន។ សព្វថ្ងៃនេះអ្នកខ្លះគិតថា យើងអាចយកដំណឹងល្អ ហើយកែច្នៃវាជាមួយប្រាជ្ញារបស់មនុស្សនៅសព្វថ្ងៃនេះបាន ហើយប្រវត្តិសាស្ត្រពួកជំនុំប្រាប់យើងអំពីរឿងជាច្រើនអំពីអ្នកអធិប្បាយ គ្រូគង្វាល អ្នកប្រាជ្ញា និងអ្នកផ្សាយដំណឹងល្អ ដែលព្យាយាមកែច្នៃដំណឹងល្អ ហើយលទ្ធផលនៃទង្វើនេះគឺតែងតែជាគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ។
ប៉ុន្តែការឆ្លើយតបរបស់សាវកប៉ុលចំពោះពួកកូរិនថូសបានបង្ហាញថា គាត់នឹងមិនផ្លាស់ប្តូរដំណឹងល្អ ឬនឹងអធិប្បាយទៅតាមអ្វី ដែលមនុស្សចង់ស្តាប់ទាល់តែសោះ។ គាត់បានសរសេរនៅក្នុង ១:១៧ ថា បើសិនប្រកាសដំណឹងល្អដោយពាក្យឧត្តុង្គឧត្តម ក្រែងឈើឆ្កាងនៃព្រះគ្រីស្ទទៅជាអសារឥតការវិញ។ គំរូរបស់សាវកប៉ុលមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់សំរាប់អ្នកអធិប្បាយ និងគ្រូគង្វាលនៅសព្វថ្ងៃនេះ។ យើងចង់អោយមនុស្សជឿលើព្រះយេស៊ូវ ហើយយើងចង់អោយក្រុមជំនុំរបស់យើងបានរីកចម្រើន ដូច្នេះហើយបានជាអ្នកអធិប្បាយ និងគ្រូគង្វាលត្រូវល្បួងអោយប្រកាសដំណឹងល្អមួយ ដែលមនុស្សងាយនឹងទទួលយក ហើយទង្វើនេះមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងណាស់។ បើសិនយើងប្រកាសសារមួយ ដែលលោកិយនេះទទួលយកបាន នោះមិនមែនជាដំណឹងល្អពិតប្រាកដឡើយ ហើយយើងក៏មិនបានស្មោះត្រង់ដែរ ពីព្រោះសាររបស់ដំណឹងល្អពិតប្រាកដគឺជាសេចក្តីចំកួតចំពោះលោកិយនេះ។ សាវកប៉ុលបានមានចេតនាសំរេចចិត្តប្រកាសសារមួយ ដែលគាត់ដឹងថាជាថ្មជំពប់ដល់ពួកអ្នកមិនជឿ ហើយគាត់ត្រូវតែធ្វើដូច្នេះ ដើម្បីអោយគាត់នៅតែស្មោះត្រង់ចំពោះដំណឹងល្អ។ ចូរយើងដើរតាមគំរូរបស់សាវកប៉ុល ដែលយើងនឹងខ្ជាប់ខ្ជួនជាមួយសារអំពីឈើឆ្កាងចំកួតនេះ ដែលជាព្រះចេស្ដារបស់ព្រះសំរាប់សេចក្តីសង្គ្រោះ។
១:២៦–៣១ អ្នកទទួលសារអំពីឈើឆ្កាង
នៅក្នុង ១:១៧-២៥ យើងបានឃើញថា នៅក្នុងដំណឹងល្អ ដែលជាសារអំពីឈើឆ្កាង ព្រះកំពុងដាក់មនុស្សមានអំនួតចុះ ហើយផ្ទៃរឿងនេះមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់នៅក្នុង ១:២៦-៣១។
នៅខាងលើ យើងបានសួរសំនួរថា «បើសិនសារអំពីឈើឆ្កាងជាសេចក្តីចំកួតចំពោះអស់អ្នកដែលកំពុងវិនាស នោះហេតុអ្វីយើងជឿ? តើអ្វីធ្វើអោយយើងខុសប្លែកពីគេ? តើយើងប្រសើរជាង ឬឆ្លាតជាងឬ?» យើងមានឃើញនៅក្នុងខ. ២៤ ថា សាវកប៉ុលផ្តល់ហេតុផលមួយ ដើម្បីបង្ហាញថា នេះមិនមែនជាករណីទេ។ សេចក្តីជំនឿរបស់យើងមិនមែនមកពីយើងប្រសើរជាង ឬឆ្លាតជាងឡើយ ប៉ុន្តែដោយព្រោះព្រះបានហៅយើង។ ការហៅនេះនាំយើងទៅកាន់អត្ថបទគម្ពីរបន្ទាប់ ដែលយើងកំពុងសិក្សា គឺខ. ២៦-៣១។ អត្ថបទគម្ពីរនេះប្រាប់យើងអំពីមូលដ្ឋានគ្រឹះរបស់ព្រះក្នុងការជ្រើសរើសយើង។
ការជ្រើសរើស ការបោះឆ្នោត និងការសម្រាំងយកគឺការធម្មតានៅសព្វថ្ងៃនេះ។ យើងមានការសម្រាំងយកក្រុមកីឡា។ នៅពេលការប្រកួតបាល់ទាត់ដណ្តើមពានរង្វាន់ពិភពលោកបានកំពុងខិតជិតមកដល់ តារាបាល់ទាត់ល្អបំផុតនៅទូទាំងប្រទេសកំពុងព្យាយាមខិតខំហ្វឹកហាត់ដើម្បីអោយគេជ្រើសរើសយកខ្លួន។ ដើម្បីអោយគេជ្រើសរើសខ្លួន ពួកគេត្រូវតែបង្ហាញសមត្ថភាពអោយសមនឹងការជ្រើសរើសនោះ គឺបង្ហាញថា ពួកគេគឺជាតារាបាល់ទាត់ល្អបំផុតនៅក្នុងប្រទេស។ យើងមានការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសរដ្ឋាភិបាលផងដែរ គឺគណបក្សទាំងអស់ត្រូវតែបង្ហាញថា ពួកគេសាកសមអោយប្រជាពលរដ្ឋបោះឆ្នោតជ្រើសរើសខ្លួន។
បើសិនយើងកំរិតស្តង់ដាខ្ពស់សំរាប់តារាបាល់ទាត់ ដើម្បីតំណាងអោយប្រទេស ហើយដឹកនាំប្រទេស និងការពារប្រទេស នោះយើងក៏រឹតត្រូវតែមានស្តង់ដាខ្ពស់សាកសមអោយព្រះជ្រើសរើសយើងទៅក្នុងនគររបស់ទ្រង់ទៅទៀត។ ខ្ញុំត្រូវតែជាមនុស្សគួរអោយគោរពបំផុត ហើយត្រូវតែជាមនុស្សមានសីលធម៌ល្អ និងពេញដោយភាពវ័យឆ្លាត ដើម្បីអោយព្រះទ្រង់ជ្រើសរើសយកខ្ញុំ។ នៅក្នុងខ. ២៦-៣១ សាវកប៉ុលយកគំនិតទាំងអស់នេះអំពីការជ្រើសរើសរបស់ព្រះ ហើយបង្ហាញថា គំនិតទាំងអស់នេះពិតជាខុសទាំងស្រុង។
ហេតុអ្វីព្រះបានជ្រើសរើសអ្នក ឬខ្ញុំ? តើទ្រង់មានហេតុផលអ្វីសំរាប់ការជ្រើសរើសរបស់ទ្រង់? ខ. ២៦-៣១ ផ្តល់អោយយើងនូវហេតុផលខ្លះរបស់ទ្រង់។ សូមចងចាំថា ពួកកូរិនថូសបានចូលចិត្តអួតពីប្រាជ្ញារបស់មនុស្ស។ តាមរយៈអត្ថបទគម្ពីរនេះទាំងមូល យើងមើលឃើញថា សាវកប៉ុលកំពុងផ្តល់ហេតុផលបី ដែលយើងមិនគួរអួតពីប្រាជ្ញារបស់មនុស្ស។ ហេតុផលទីមួយមាននៅក្នុងខ. ១៨-២៥ ដែលគាត់បាននិយាយថា«ចូរក្រឡេកមើលសារនៃដំណឹងល្អ គឺវាជាសេចក្តីចំកួតដល់លោកិយនេះ»។ ហេតុផលទីពីរមាននៅក្នុងខ. ២៦-៣១ ដែលគាត់បាននិយាយថា«ចូរក្រឡេកមើលមនុស្ស ដែលបានទទួលសារនៃដំណឹងល្អ គឺពួកគេជាពួកល្ងីល្ងើនៅក្នុងលោកិយនេះ» (ខ. ២៧)។ តើអ្វីធ្វើអោយយើងខុសប្លែកពីគេ? ហេតុអ្វីយើងជឿសារអំពីឈើឆ្កាង? ពីព្រោះព្រះបានជ្រើសរើសយើង គឺទ្រង់បានហៅយើង។ ហើយហេតុអ្វីទ្រង់បានជ្រើសរើសយើង? ពីព្រោះយើងឆ្លាត និងល្អ ហើយទ្រង់ត្រូវការជំនួយរបស់យើងឬ? ទេ។ ព្រះទ្រង់បានជ្រើសរើសពួកកម្សោយនៅលោកិយនេះ ដើម្បីនឹងធ្វើអោយពួកខ្លាំងពូកែមានសេចក្តីខ្មាស។
ឧបមាថា ខ្ញុំគឺជាគ្រូបង្វឹកបាល់ទាត់ ហើយខ្ញុំនឹងជ្រើសរើសក្រុមមួយអោយលេងនៅក្នុងការប្រកួត។ តារាបាល់ទាត់ ម៉េស៊ី Messi ប្រកាសថា គាត់អាចលេងនៅក្នុងការប្រកួតនេះបាន ដូច្នេះខ្ញុំអាចជ្រើសរើសគាត់បាន ប៉ុន្តែខ្ញុំបដិសេធមិនជ្រើសរើសគាត់ ហើយបែរជាជ្រើសយកក្មេងប្រុសអាយុដប់ឆ្នាំ ដែលមិនធ្លាប់លេងបាល់ទាត់សោះ។ នេះគឺជាការបន្ថោកលោក ម៉េស៊ី ខ្លាំងមែនទែន! សាវកប៉ុលនិយាយថា នេះគឺជាអ្វីដែលព្រះបានធ្វើ គឺទ្រង់បានជ្រើសរើសយើង ដែលជាពួកចំកួត ខ្សោយ ហើយទាប (ខ. ២៧-២៨) ដើម្បីបន្ទាបអស់អ្នកដែលគិតថាពួកគេពិសេសអស្ចារ្យ។
នៅក្នុងខ. ២៦ សាវកប៉ុលចុះបញ្ជីមនុស្សបីប្រភេទ គឺអ្នកប្រាជ្ញា អ្នកមានអំណាច និងអ្នកមានត្រកូលខ្ពស់ ហើយយើងមានការចុះបញ្ជីមនុស្សបីប្រភេទស្រដៀងគ្នានៅក្នុងខ. ២៧-២៨ ម្តងទៀត។ នៅពេលយើងមើលអំពីការចុះបញ្ជីនេះ យើងដឹងច្បាស់ថា សាវកប៉ុលបានគិតអំពី យេរេមា ៩:២៣-២៤ ដែលជាអត្ថបទគម្ពីរមានសារៈសំខាន់ជួយយើងអោយយល់អត្ថបទគម្ពីរមួយនេះ។ នៅក្នុង យេរេមា ៩:២៣-២៤ ព្រះកំពុងព្រមានមនុស្សមិនអោយអួត។ លោកយេរេមាចុះបញ្ជីមនុស្សបីប្រភេទ ដែលចូលចិត្តអួត គឺអ្នកប្រាជ្ញ អ្នកខ្លាំងពូកែ និងអ្នកមាន[1]ដែលដូចគ្នានឹងការចុះបញ្ជីមនុស្សបីប្រភេទ ដែលសាវកប៉ុលលើកឡើងដែរ។ តែងតែមានគ្រោះថ្នាក់នៃអំនួតពីប្រាជ្ញា អំណាច និងទ្រព្យសម្បត្តិ។ ព្រះទតមើលអ្នកប្រាជ្ញ អ្នកខ្លាំងពូកែ និងអ្នកមាន ហើយទ្រង់ដាក់ពួកគេចុះ ហើយទ្រង់ក៏ធ្វើអោយពួកគេមានសេចក្តីខ្មាស ដោយជ្រើសរើសពួកអ្នកដែលគេមើលងាយវិញ។ ហេតុអ្វីព្រះធ្វើការទាំងអស់នេះ? គំនិតចំបងគឺនៅក្នុងខ. ២៩ និង ៣១។
អ្វីដែលសាវកប៉ុលសរសេរនៅក្នុងខ. ៣០ ជួយយើងអោយអួតពីព្រះ មិនមែនអួតពីខ្លួនរបស់យើងឡើយ ៖ «តែដោយសារព្រះ នោះអ្នករាល់គ្នានៅក្នុងព្រះគ្រីស្ទយេស៊ូវ»។ មិនមែនដោយសារអ្នកទេ ប៉ុន្តែដោយសារទ្រង់ ហើយព្រះគ្រីស្ទគឺជាប្រាជ្ញា សេចក្តីសុចរិត សេចក្តីបរិសុទ្ធ និងសេចក្តីប្រោសលោះរបស់យើង។ ដូច្នេះ ឥឡូវនេះយើងមិនមែនជាមនុស្សចំកួត បាត់បង់ និងបះបោរឡើយ ប៉ុន្តែយើងមានប្រាជ្ញា ត្រូវបានប្រោសលោះ សុចរិត និងបរិសុទ្ធ ដែលយើងមានសេចក្តីទាំងនេះតាមរយៈព្រះយេស៊ូវ និងតាមរយៈព្រះ ដែលបានជ្រើសរើសយើងនៅក្នុងព្រះគ្រីស្ទ។ ដូច្នេះ បើសិនយើងមានសេចក្តីទាំងនេះតាមរយៈព្រះ នោះតើយើងគួរតែអួតពីអ្វី ឬអ្នកណាទៅ? យើងត្រូវអួតតែពីព្រះប៉ុណ្ណោះ (ខ. ៣១)! ដូច្នេះ មិនមែនយើងមិនគួរអួតពីអ្វីទាំងអស់ឡើយ ដូចដែល យេរេមា ៩:២៣–២៤ និយាយថា យើងអាចអួតពីតែម៉្យាងប៉ុណ្ណោះ គឺជាព្រះ និងការស្គាល់ព្រះ។ ការស្គាល់ព្រះគឺជារឿងសំខាន់តែមួយគត់អស់កល្បជានិច្ច ហើយរបស់អ្វីផ្សេងទៀតដែលមនុស្សអួតមិនស្ថិតស្ថេរឡើយ។ ព្រះគម្ពីរនិយាយយ៉ាងត្រឹមត្រូវថា អំនួតគឺជាបញ្ហាពិតប្រាកដ ហើយចាត់ទុករបស់ទាំងអស់ ដែលមនុស្សអួតគឺជាសេចក្តីចំកួត ពីព្រោះរបស់ទាំងអស់នោះគ្រាន់តែជាអំណោយទានពីព្រះដែលមិនស្ថិតស្ថេរឡើយ។ ដូច្នេះ បើសិនយើងមានប្រាជ្ញា នោះដាក់ព្រះនៅកណ្តាល ស្ងើចសរសើរដល់ទ្រង់និងអ្វីដែលទ្រង់បានធ្វើសំរាប់យើង ទោះបីជាយើងមិនសមនឹងទទួលក៏ដោយ ហើយអួតពីទ្រង់។
ការអនុវត្ត
កុំអួតអោយសោះ លើកលែងតែអួតពីព្រះប៉ុណ្ណោះ។ គ្រីស្ទបរិស័ទទាំងអស់ប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ការមានអំនួត ប៉ុន្តែអត្ថបទគម្ពីរនេះបានប្រាប់យើងថា ព្រះបានជ្រើសរើសយើង ដូច្នេះយើងគ្មានអ្វីត្រូវអួតពីខ្លួនឯងនោះឡើយ។ អំនួតគឺជាគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់អ្នកដឹកនាំ គ្រូគង្វាល និងគ្រូអធិប្បាយ។ តំណែងរបស់យើងអាចធ្វើអោយយើងមានអំនួតបាន។ ដូច្នេះ វាសំខាន់ខ្លាំងណាស់ ដែលយើងចងចាំ និងអនុវត្តសេចក្តីពិត ដែលអត្ថបទគម្ពីរនេះនិយាយ នៅក្នុងជីវិតរបស់យើង។
កុំអួតទៀតអោយសោះ។ តើអ្នកមានអំនួតអួតអាងពីប្រាក់ខែរបស់អ្នក ផ្ទះរបស់អ្នក ពិន្ទុប្រឡងរបស់អ្នកឬ? បើដូច្នេះ ចូរប្រែចិត្តចេញពីសេចក្តីចំកួតនេះចុះ។ វាជាសេចក្តីចំកួត ពីព្រោះអ្នកអួតពីអ្វីដែលជាអំណោយទានពីព្រះ វាជាសេចក្តីចំកួត ពីព្រោះវាមិនផ្គាប់ព្រះទ័យរបស់ព្រះ ហើយវាជាសេចក្តីចំកួត ពីព្រោះអ្នកអួតពីអ្វីដែលមិនស្ថិតស្ថេរ។ នៅពេលស្តេចនេប៊ូក្នេសាបានអួតថា គាត់គឺជាស្តេចអស្ចារ្យបំផុតនៅក្នុងលោក ព្រះបានធ្វើអោយគាត់ដូចជាសត្វព្រៃមួយក្បាល ដើម្បីបន្ទាបគាត់ចុះ។ ដូច្នេះ ព្រះបន្ទាបអ្នកមានអំនួត ហើយទ្រង់ធ្វើការនេះតាមរយៈសារអំពីឈើឆ្កាង ហើយទ្រង់ជ្រើសរើសមនុស្សរាបសាអោយទទួលយកសារអំពីឈើឆ្កាងវិញ។
២:១–៥ អ្នកប្រកាសសារអំពីឈើឆ្កាង
យើងបានមើលឃើញពីរចំនុចនៅក្នុងការឆ្លើយតបរបស់សាវកប៉ុលចំពោះការប៉ុនប៉ងរបស់ពួកកូរិនថូសក្នុងការកែច្នៃដំណឹងល្អជាមួយប្រាជ្ញារបស់មនុស្ស ដែលពួកគេអាចអួតបាន។ នៅក្នុង ១:១៨–២៥ គាត់បានរំលឹកពួកគេអំពីសាររបស់ដំណឹងល្អ រីឯនៅក្នុង ១:២៦–៣១ គាត់សរសេរអំពីអស់អ្នកដែលបានទទួលដំណឹងល្អ ហើយឥឡូវនេះនៅក្នុង ២:១–៥ យើងមកដល់ចំនុចទីបី ដែលជាអ្នកប្រកាសដំណឹងល្អ។
សាវកប៉ុលគឺជាអ្នកដែលបាននាំដំណឹងល្អមកកាន់ពួកកូរិនថូសជាលើកដំបូង។ គាត់រំលឹកពួកគេថា គាត់មិនដូចជាពួកគ្រូ ដែលពួកគេចូលចិត្តអួតពីនោះឡើយ។ សូមចងចាំថា ពួកកូរិនថូសបានចូលចិត្តអួតពីពួកគ្រូប្រាជ្ញាផ្សេងៗ ហើយពួកគេអាចអួតគ្នាទៅវិញថា «លោកគ្រូ វណ្ណា របស់ខ្ញុំប្រសើរជាងគ្រូរបស់អ្នក» ដែលបានជះឥទ្ធិពលដល់បុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់គ្រីស្ទបរិស័ទកូរិនថូស និងអ្វីដែលពួកគេចង់បានពីអ្នកដឹកនាំ។
ពួកគេបានស្វែងរកគុណភាពខុសនៅក្នុងអ្នកដឹកនាំ ឬគ្រូបង្រៀន។ ចំនុចនេះមានការអនុវត្តជាច្រើននៅសព្វថ្ងៃនេះ ពីព្រោះមនុស្សនៅតែប្រព្រឹត្តកំហុសដូចគ្នានេះជាញឹកញាប់។ យើងចង់បានអ្នកដឹកនាំដែលទាន់សម័យ មានកំឡាំង និងមានវោហារកោសល្យ។ សាវកប៉ុលនិយាយថា ការចង់បាននេះខុស។ គាត់និយាយថា ចូរមើលសភាពរបស់ខ្ញុំ នៅពេលខ្ញុំបានមកឯអ្នក គឺខ្ញុំមិនខ្លាំងទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំខ្សោយ ខ្ញុំភ័យខ្លាច ព្រមទាំងញាប់ញ័រផង។ គាត់មិនប្រកាសអ្វីដែលត្រចៀករបស់ពួកគេរមាស់ចង់ស្តាប់នោះឡើយ ប៉ុន្តែគាត់បានតាំងចិត្តប្រកាសព្រះគ្រីស្ទដែលទ្រង់ត្រូវគេឆ្កាងវិញ (២:២) ដែលគាត់បានដឹងថា វាជាសារមួយ ដែលជាសេចក្តីចំកួតដល់វប្បធម៌របស់ពួកគេ។ ហេតុអ្វីគាត់ធ្វើដូច្នេះ ហើយហេតុអ្វីគាត់រំលឹកពួកកូរិនថូសថាគាត់បានធ្វើដូច្នេះ? យើងមើលឃើញគោលបំណងរបស់គាត់នៅក្នុងខ. ៥។ ម្តងទៀត គោលបំណងរបស់គាត់គឺដើម្បីកុំឱ្យជំនឿរបស់គេបានតាំងនៅ ដោយប្រាជ្ញារបស់មនុស្សឡើយ គឺដោយព្រះចេស្ដានៃព្រះវិញ។ សាវកប៉ុលបានចៀសវាងរបៀបអធិប្បាយ ដែលនាំអោយមនុស្សសរសើរដល់អ្នកអធិប្បាយ ជាជាងសរសើរព្រះយេស៊ូវ។ គាត់មិនបានផ្លាស់ប្តូរដំណឹងល្អអោយត្រូវតាមវប្បធម៌របស់ពួកគេ និងអ្វីដែលពួកគេចង់ស្តាប់លឺនៅក្នុងរបៀបដែលបំផ្លាញសារអំពីឈើឆ្កាងនោះឡើយ។
អត្ថបទគម្ពីរនេះមិននិយាយថា សាវកប៉ុលគឺជាអ្នកអធិប្បាយអសមត្ថភាព ឬគ្រូបង្រៀនអន់នោះទេ។ តាមពិត សាវកប៉ុលគឺជាអ្នកអធិប្បាយដែលមានភាពច្បាស់លាស់ និងប្រសិទ្ធិភាពយ៉ាងខ្លាំង។ អត្ថបទគម្ពីរនេះក៏មិនលើកទឹកចិត្តអោយអ្នកអធិប្បាយខ្ជិលរៀបចំសេចក្តីអធិប្បាយរបស់ខ្លួន ឬធ្វើជាអ្នកអធិប្បាយអសមត្ថភាពដែរ ប៉ុន្តែព្រមានចំពោះវិធីសាស្ត្រទាំងឡាយណាដែលមនុស្សនិយាយថា «អ្នកអធិប្បាយនេះពិតជាអស្ចារ្យមែន» ជាជាងនិយាយថា «ព្រះអង្គសង្គ្រោះពិតជាអស្ចារ្យមែន ព្រះអង្គពិតជាអស្ចារ្យមែន»។
នេះគឺជាការយល់ដឹងចាំបាច់អំពីព័ន្ធកិច្ចគ្រីស្ទបរិស័ទ។ វាសំខាន់ចាំបាច់សំរាប់អ្នកដឹកនាំ និងក្រុមជំនុំគ្រីស្ទបរិស័ទខ្លាំងណាស់។ អ្នកដឹកនាំគ្រីស្ទបរិស័ទម្នាក់ត្រូវតែដឹកនាំមនុស្សទៅឯព្រះ ទៅឯព្រះគ្រីស្ទ មិនមែនទៅឯខ្លួនឯងឡើយ។ បញ្ហារបស់អ្នកដឹកនាំដែលក្លាហាន និងខ្លាំងពូកែគឺថា ពួកគេអាចទាញមនុស្សអោយមកឯខ្លួន ជាជាងទៅឯព្រះ។ អ្នកដឹកនាំទាំងនេះអាចធ្វើអោយមនុស្សសរសើរតម្កើងព្រះ ប៉ុន្តែដាក់ជំនឿរបស់ពួកគេ លើអ្នកដឹកនាំ ដើរតាមអ្នកដឹកនាំ ជាជាងថ្វាយបង្គំព្រះ ដាក់ជំនឿលើព្រះ ហើយ និងដើរតាមព្រះ។
សាវកប៉ុលជាមនុស្សពេញវ័យ ហើយយល់អំពីគ្រោះថ្នាក់នេះ ដូច្នេះហើយបានជាគាត់មានបំណងរំលឹកពួកគេអំពីគំរូរបស់គាត់ ដែលគាត់បានខ្សោយ បានមកដោយខ្លាច និងញាប់ញ័រ ដើម្បីអោយពួកគេមានជំនឿលើព្រះ មិនមែនលើមនុស្ស ឬប្រាជ្ញារបស់មនុស្សឡើយ។ បើសិនសាររបស់យើងមានអំណាចរបស់ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធដូចដែលសាវកប៉ុលសរសេរនៅក្នុងខ. ៤ នោះសេចក្តីពិតនោះគួរតែបង្ហាញអោយឃើញថា យើងបានស្មោះត្រង់ចំពោះសារអំពីឈើឆ្កាងរបស់ព្រះគ្រីស្ទ យើងបានដឹកនាំមនុស្សទៅឯព្រះគ្រីស្ទ មិនមែនមកឯខ្លួនយើង ដើម្បីអោយជំនឿឈរនៅលើព្រះចេស្ដានៃព្រះ ដែលជាសារអំពីឈើឆ្កាងនេះ ដូចដែលយើងបានមើលឃើញនៅក្នុង ១:១៨ ហើយ។
ពេលខ្លះ គ្រីស្ទបរិស័ទយល់ច្រឡំអំពី «ការសំដែងអំណាចព្រះចេស្ដារបស់ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ» ហើយគិតថា ពួកគេបានមើលឃើញការសំដែងអំណាចព្រះចេស្ដារបស់ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ នៅពេលពួកគេមើលគ្រូអធិប្បាយមានភាពអស្ចារ្យ។ ការគិតដូច្នេះពិតជាផ្ទុយពីអ្វីដែលសាវកប៉ុលនិយាយនៅទីនេះទាំងស្រុងហើយ។ អំណាចព្រះចេស្ដារបស់ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធប្រទានព្រះបន្ទូលមក ដើម្បីដឹកនាំមនុស្សអោយទុកចិត្តអំណាចព្រះចេស្ដានៃព្រះ ដែលជាសារអំពីឈើឆ្កាង។ តើញឹកញាប់ប៉ុណ្ណាដែលមនុស្សបាននិយាយថា ពួកគេមានជំនឿ ប៉ុន្តែជំនឿរបស់ពួកគេមិននៅក្នុងអំណាចព្រះចេស្ដានៃព្រះ ពីព្រោះជំនឿមិននៅក្នុងសាររបស់ដំណឹងល្អ ដែលជាព្រះចេស្ដានៃព្រះដើម្បីសង្គ្រោះយើង?
ការអនុវត្ត
ចូរអោយមានភាពវ័យឆ្លាតចំពោះអ្វីដែលអ្នករំពឹងចង់បានពីអ្នកដឹកនាំគ្រីស្ទបរិស័ទ។ ចូរកុំស្វែងរកអ្វីដែលលោកិយនេះស្វែងរកឡើយ។ ការងារចំបង ដែលគ្រីស្ទបរិស័ទត្រូវតែចង់អោយអ្នកដឹកនាំរបស់ខ្លួនធ្វើគឺថា ពួកគេប្រកាសការសុគត និងការមានព្រះជន្មរស់ឡើងវិញរបស់ព្រះយេស៊ូវដោយស្មោះត្រង់ ដើម្បីអោយជំនឿរបស់អ្នកស្តាប់របស់ខ្លួននឹងឈរនៅលើព្រះចេស្ដានៃព្រះ ដែលជាដំណឹងល្អ។ បើសិនអ្នកដឹកនាំមិនធ្វើការងារនេះទេ នោះទោះបីជាពួកគេខិតខំធ្វើការងារផ្សេងទៀតល្អយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ឥតមានប្រយោជន៍ដែរ ប៉ុន្តែបើសិនពួកគេស្មោះត្រង់ចំពោះដំណឹងល្អ នោះចូរយើងសរសើរតម្កើងព្រះចុះ។
ទីពីរ គ្រូគង្វាល និងគ្រូអធិប្បាយត្រូវតែដាក់សារអំពីឈើឆ្កាងនៅកណ្តាលការបំរើ ការអធិប្បាយ និងការបង្រៀនរបស់ខ្លួន(២:២)។ ឈើឆ្កាងរបស់ព្រះគ្រីស្ទគឺជា«សេចក្តីបន្ទាល់អំពីព្រះ» (២:១) ដែលគាត់បានប្រកាស។ សូមចងចាំថា សាវកប៉ុលបានធ្វើការនេះ បើទោះជាគាត់បានដឹងថា សារអំពីឈើឆ្កាងគឺជាសេចក្តីចំកួតដល់វប្បធម៌របស់ពួកកូរិនថូសក៏ដោយ។ តែងតែមានសេចក្តីល្បួង និងទំនោរក្នុងការនិយាយថា យើងជឿលើសារអំពីឈើឆ្កាង ប៉ុន្តែការពិតយើងយកដំណឹងល្អចេញពីចំនុចកណ្តាល ហើយដាក់អ្វីផ្សេងជាសំខាន់ជាងវិញ។ យើងមិននិយាយទង្វើរបស់យើងនេះអោយអ្នកណាដឹងទេ ប៉ុន្តែសកម្មភាព និងមហិច្ឆតារបស់យើងបង្ហាញប្រាប់ថា យើងយកអ្វីមួយផ្សេងសំខាន់ជាងដំណឹងល្អរបស់ព្រះ ដែលជាសារអំពីព្រះគ្រីស្ទដែលទ្រង់ត្រូវគេឆ្កាង។ ឈើឆ្កាងមានឥទ្ធិពលលើរបៀបដឹកនាំ និងការបង្កើតសិស្សរបស់យើងផងដែរ។ យើងមិនគ្រាន់តែប្រកាសព្រះគ្រីស្ទដែលទ្រង់ត្រូវគេឆ្កាងប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែយើងក៏ដើរតាមព្រះគ្រីស្ទដែលទ្រង់ត្រូវគេឆ្កាង លីឈើឆ្កាងរបស់យើង ហើយធ្វើតាមគំរូរបស់ទ្រង់ ដែលទ្រង់បន្ទាបអង្គទ្រង់ចុះចូលចំពោះព្រះ។
ទីបី ចូរកុំខ្លាចសេចក្តីកម្សោយ ឬ ជំងឺ។ តាមពិត ជារឿយៗបទពិសោធន៍ទាំងនេះគឺជាឱកាស ដែលព្រះបង្ហាញព្រះចេស្ដារបស់ទ្រង់ នៅក្នុងយើង។ ដរាបណាមនុស្សសរសើរអ្នក និងអំណោយទានរបស់អ្នក នោះអ្នកពិបាកធ្វើអោយពួកគេសរសើរព្រះអង្គសង្គ្រោះ។ សាវកប៉ុលសារភាពថា «ខ្ញុំក៏បាននៅជាមួយនឹងអ្នករាល់គ្នា ទាំងមានសេចក្តីកម្សោយ ភិតភ័យ ហើយញាប់ញ័រជាច្រើនដែរ» (២:៣) ដូច្នេះគាត់ត្រូវការការលើកទឹកចិត្តពិសេសពីព្រះផ្ទាល់ (កិច្ចការ ១៨:៩-១៩)។
ប៉ុន្តែសាវកប៉ុលបានដឹងថា កំឡាំងរបស់ព្រះត្រូវបានសំដែងខ្លាំងបំផុត នៅពេលយើងខ្សោយ (២កូរិនថូស ១២:១-១០)។ គាត់បានរងទុក្ខ ដោយការភិតភ័យ ជំងឺ ភាពកម្សោយ និងការទទួលខុសត្រូវដ៏លើសលុបដោយតួនាទីប្រកាសដំណឹងល្អដ៏ធំធេងក៏ដោយ ប៉ុន្តែគាត់បានសរសេរថា «ហេតុនោះបានជាខ្ញុំអរសប្បាយក្នុងការដែលមានសេចក្តីកម្សោយ ក្នុងកាលដែលមានគេត្មះតិះដៀល ក្នុងសេចក្តីលំបាក កាលគេធ្វើទុក្ខបៀតបៀន ហើយក្នុងសេចក្តីដែលខ្ញុំត្រូវចង្អៀតចង្អល់ ដោយយល់ដល់ព្រះគ្រីស្ទ ដ្បិតកាលណាខ្ញុំខ្សោយ នោះខ្ញុំមានកំឡាំងយ៉ាងចំណានវិញ» (២កូរិនថូស ១២:១០)។ នេះគឺជាទីបន្ទាល់របស់បុរសម្នាក់ ដែលបម្រើដោយលី និងតាមឈើឆ្កាង។
[1] នៅក្នុងព្រះគម្ពីរសញ្ញាចាស់ ព្រះបានព្រមានអ៊ីស្រាអែលរួចហើយអំពីគ្រោះថ្នាក់នៃអំនួតទាក់ទងនឹងទ្រព្យសម្បត្តិ (សូមមើល ចោទិយកថា ៨:១០-១៨)
Leave a Reply