១កូរិនថូស ២:៦-១៦ ការ​អនុវត្ត​សំរាប់​គ្រូ​គង្វាល​ និង​គ្រូ​អធិប្បាយ 1 Cor. 2:6-16 Rolf Lepelaar

១កូរិនថូស ២:-១៦

ការ​អនុវត្ត​សំរាប់​គ្រូ​គង្វាល​ និង​គ្រូ​អធិប្បាយ​

នៅ​ពេល​អ្នក​កាត់​ស្រាយ​អត្ថបទ​គម្ពីរ​មួយ​នៅ​ក្នុង​ព្រះ​គម្ពីរ​ អ្នក​ត្រូវ​តែ​គិត​អំពី​បរិបទ​របស់​វា​ជានិច្ច។ ​នៅពេល​អ្នក​អាន​សំបុត្រ​មួយ​ ឬ​រឿង​ប្រលោម​លោក​មួយ​ អ្នក​មិន​អាច​ជ្រើស​រើស​ប្រយោគ​មួយ​នៅ​កណ្តាល​គេ ដោយ​មិន​អាន​សំបុត្រ​ ឬ​រឿង​នោះ​ទាំង​មូល​បាន​នោះ​ឡើយ។ ​ដូចគ្នា​ផង​ដែរ​ យើង​ក៏​មិន​អាច​អាន​ព្រះ​គម្ពីរ​នៅ​ក្នុង​របៀប​នោះ​បាន​ឡើយ។ ​មូល​ហេតុ​ដែល​ខ្ញុំ​លើក​ចំនុច​នេះ​ឡើង ពីព្រោះ​មាន​សាស្ត្រាចារ្យ​ព្រះ​គម្ពីរ​ល្បី​ឈ្មោះ​ម្នាក់​បាន​សរសេរ​ថា អត្ថបទ​គម្ពីរ ​ដែល​យើង​សិក្សា​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ ​ប្រហែល​ជា​អត្ថបទ​គម្ពីរ ​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​កាត់​ស្រាយ​ខុស ​និង​បង្ខូច​ខ្លាំង​បំផុត​នៅក្នុង​ព្រះគម្ពីរ​ទាំង​មូល។ មូល​ហេតុ​ដែល​មនុស្ស​បាន​កាត់​ស្រាយ​អត្ថបទ​គម្ពីរ​នេះ​ខុស​គឺ​ថា​ ពួកគេ​មិន​គិតពិចារណា​បរិបទ​របស់​អត្ថបទ​គម្ពីរ​ ហើយ​ជា​លទ្ធផល​គឺ​ថា     អត្ថបទ​គម្ពីរ​នេះ​ត្រូវ​បាន​កាត់​ស្រាយ​ខុស​ទាំង​ស្រុង​ពី​គោល​បំណង​របស់​សាវក​ប៉ុល។

​យើង​ត្រូវ​តែ​អាន​ ២:៦-១៦ នៅ​ក្នុង​បរិបទ​របស់​វា។ ​អត្ថបទ​គម្ពីរ​នេះ​មាន​បន្ទាប់​ពី​ ១:១៨-២:៥ ហើយ​នៅ​មុន​ជំពូក​៣ ហើយ​វា​ជា​ផ្នែក​នៃ​អត្ថបទ​គម្ពីរ ដែល​ចាប់​ពី  ១:១០ និង​បញ្ចប់​នៅ​ចុង​ជំពូក​៤។ ជំពូក​ទាំង​បួន​នេះ​គឺ​ជា​ការ​ឆ្លើយ​តប​យ៉ាង​ល្អ​របស់​សាវក​ប៉ុល​ចំពោះ​បញ្ហា​បែក​បាក់​របស់​ពួក​ជំនុំ​កូរិនថូស ដោយ​ព្រោះ​ពួកគេ​អួត​ពី​អ្នក​ដឹកនាំ​ផ្សេងៗ និង​ដោយ​ព្រោះ​ពួក​គេ​អួត​ពី​ប្រាជ្ញា​របស់​មនុស្ស។

​ការ​ឆ្លើយ​តប​ទី​មួយ​របស់​សាវក​ប៉ុល​គឺ​ថា​ដំណឹងល្អ​គឺ​ជា​សារ​អំពី​ឈើ​ឆ្កាង​ ដែល​ជា​សេចក្តី​ចំកួត​ដល់​លោកិយ​នេះ (១:១៧-២៥)។ គាត់​បាន​និយាយ​ថា ព្រះ​បាន​ជ្រើស​រើស​របស់​ល្ងីល្ងើ​នៅ​ក្នុង​លោកិយ ដើម្បី​ធ្វើ​អោយ​ពួក​អ្នក​ប្រាជ្ញា​មាន​សេចក្តី​ខ្មាស​ (១:២៦-៣១)។ ​គាត់​ក៏​បាន​និយាយ​ថា នៅពេល​គាត់​អធិប្បាយ​ គាត់​មិន​ដឹង​អ្វី​ក្រៅ​ពី​ព្រះ​យេស៊ូវ​គ្រីស្ទ ដែល​ទ្រង់​ត្រូវ​គេ​ឆ្កាង​ឡើយ (២:១-៥)។ តើ​សាវក​ប៉ុល​អធិប្បាយ​អំពី​អ្វី? ​យើង​មើល​ឃើញ​យ៉ាង​ច្បាស់​ថា ​ដំណឹងល្អ ​ព្រះ​យេស៊ូវ​គ្រីស្ទ និង​ដែល​ទ្រង់​ត្រូវ​គេ​ឆ្កាង» (១:១៧-១៨, ២៣:២:១-២)។ ​នេះ​គឺ​ជា​ចំនុច​ច្បាស់​លាស់​មួយ ប៉ុន្តែ​យើង​ងាយ​នឹង​ភ្លេច​ នៅពេល​យើង​ទៅ​កាន់ ២:៦-១៦។

​ដូច្នេះ​ម្តង​ទៀត ខ្ញុំ​និយាយ​ថា សាវក​ប៉ុល​បាន​ប្រាប់​ពួកគេ​ថា​ សារ​ ដែល​គាត់​បាន​ប្រកាស​អំពី​ព្រះ​មែស៊ី​ដែល​ត្រូវ​គេ​ឆ្កាង គឺ​ជា​សេចក្តី​ចំកួត​ដល់​លោកិយ​នេះ។ ​យើង​ចាំ​បាច់​ត្រូវ​ចាំ​នេះ​ដើម្បី​យល់​ ២:៦-១៦ ត្រឹមត្រូវ។

នៅ​ពេល​យើង​ស្តាប់​អ្វី​ដែល​សាវក​ប៉ុល​បាន​សរសេរ​កន្លង​មក​ តើ​សាវក​ប៉ុល​ពិត​ជា​កំពុង​និយាយ​ថា​ដំណឹងល្អ​គឺ​ជា​សេចក្តី​ចំកួត​មែន​ឬ? នៅក្នុង ២:៦ ​សាវក​ប៉ុល​និយាយ​ថា ​ដំណឹងល្អ​មិន​មែន​ជា​សេចក្តី​ចំកួត​ទេ ប៉ុន្តែ​ជា​សារ​នៃ​ប្រាជ្ញា​វិញ។ ​នៅពេល​គាត់​និយាយ​ថា​ យើង «និយាយ​សារ​នៃ​ប្រាជ្ញា​» គាត់​មិន​កំពុង​និយាយ​អំពី​សារ​ណា​ផ្សេង​ទៀត​ក្រៅ​ពី​ដំណឹងល្អ​ឡើយ។ ​ដំណឹងល្អ​គឺ​ជា​សារ​ដែល​គាត់​បាន​ប្រកាស។ ​គាត់​ទើប​តែ​បាន​និយាយ​នៅក្នុង ២:២ ថា​ គាត់​មិន​ដឹង​អ្វី​ក្រៅ​ពី​ព្រះ​យេស៊ូវ​គ្រីស្ទ ដែល​ទ្រង់​ត្រូវ​គេ​ឆ្កាង​ឡើយ។

​ វា​រឿង​ចំឡែក​ ដែល​ពីរ​ខ​បន្ទាប់​មក​ទៀត​ គាត់​និយាយ​ថា​ គាត់​ប្រកាស​សារ​ផ្សេង​មួយ​ទៀត។ ផ្នែក​ទី​ពីរ​នៃ​ខ. ៦ ​បង្ហាញ​កាន់​តែ​ច្បាស់លាស់​អំពី​របៀប​ដែល​អត្ថបទ​គម្ពីរ​នេះ​ទាក់ទង​ជាមួយ​អត្ថបទ​គម្ពីរ​មុន។ ដំណឹងល្អ​ដែល​យើង​ប្រកាស​គឺ​ជា «​សារ​នៃ​ប្រាជ្ញា​នៅក្នុង​ចំណោម​មនុស្ស​គ្រប់លក្ខណ៍ មិន​មែន​តាម​ប្រាជ្ញា​របស់​លោកិយ​នេះ ឬ​របស់​ពួក​ចៅហ្វាយ​នៅ​លោកិយ​នេះ​ ដែល​ត្រូវ​សាប​សូន្យ​នោះ​ទេ​»។ សេចក្តី​ពិត​នេះ​ទាក់ទង​យ៉ាង​ខ្លាំង​ជាមួយ​ជំពូក​ ១។ ​នៅ​ក្នុង​ ១:១៧ ​គាត់​បាន​និយាយ​ថា គាត់​នឹង​មិន​ប្រកាស​ដំណឹងល្អ​ដោយ​ពាក្យ​សំដី​នៃ​ប្រាជ្ញា​របស់​មនុស្ស​ឡើយ​ ហើយ​នៅ​ក្នុង ២:៦ នេះ​ សារ​ដែល​គាត់​ប្រកាស​ (​ដំណឹងល្អ​របស់​ព្រះ​គ្រីស្ទ​ដែល​ទ្រង់​ត្រូវ​គេ​ឆ្កាង​) ​មិន​មែន​តាម​ប្រាជ្ញា​របស់​សម័យ​នេះ​ទេ។ «ប្រាជ្ញា​អាថ៌កំបាំង​របស់​ព្រះ​» នៅ​ក្នុង​ខ. ៧ គឺ​ជា​ព្រះគ្រីស្ទ​ ដែល​ជា​សារ​របស់​ព្រះគ្រីស្ទ​ដែល​ត្រូវ​គេ​ឆ្កាង​ (១:១៧, ២៤, ៣០; ២:២-៥)។

នៅ​មេរៀន​ពី ១កូរិនថូស​ ១:១៧-២៥ យើង​បាន​សួរ​សំនួរ​ថា​ «បើសិន​ដំណឹងល្អ​គឺ​ជា​សេចក្តី​ចំកួត​ដល់​លោកិយ​នេះ ហេតុអ្វី​យើង​ជឿ​តាម? តើ​អ្វី​ធ្វើ​អោយ​យើង​ខុស​ប្លែក​ពី​គេ? តើ​យើង​ឆ្លាត​ជាង​ ឬ​ប្រសើរ​ជាង​ឬ?» ​ហើយ​យើង​បាន​ឃើញ​ថា ចម្លើយ​គឺ​ពិត​ជា​ «ទេ»​ ​ប៉ុន្តែ​ដោយ​ព្រោះ​ព្រះ​បាន​ជ្រើស​រើស​យើង។ ​ ​សាវក​ប៉ុល  ​សរសេរ​នៅក្នុង​ខ.៩ ជា​សេចក្តី​ពិត «​សេចក្តី​ដែល​ភ្នែក​មើល​មិន​ឃើញ​…​អ្នក​ដែល​ស្រឡាញ់​ទ្រង់​» ​ បើសិន​គ្មាន​ភ្នែក​ឃើញ​ ឬ​គំនិត​ណា​ អាច​នឹក​ដល់​ អញ្ចឹង​ហេតុអ្វី​ភ្នែក​យើង​មើល​ឃើញ? ​សាវក​ប៉ុល​ពន្យល់​អំពី​មូលហេតុ​នៅ​ក្នុង​ ២:១០ គឺ​ពីព្រោះ​ព្រះ​បាន​បើក​សំដែង​សេចក្តី​ពិត​ដល់​យើង។ ​ទ្រង់​បើក​សំដែង​សេចក្តី​ពិត​ដល់​យើង​តាមរយៈ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ។ តើ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​អាច​បើក​សំដែង​សេចក្តី​ពិត​ដ៏​អាថ៌កំបាំង​នេះ​ដល់​យើង​បាន​យ៉ាង​ដូច​ម្តេច?​យើង​មាន​ចម្លើយ​នៅក្នុង​ខ. ១០ខ-១១។

​យើង​ទាំង​អស់​គ្នា​មាន​អ្វីៗ​អំពី​ខ្លួន​ឯង​ ដែល​មនុស្ស​ដទៃ​ទៀត​មិន​ដឹង។ ​បើសិន​អ្នក​បាន​រៀប​ការ​ហើយ​ នោះ​ប្តី​ប្រពន្ធ​របស់​អ្នក​ប្រហែល​ជា​ដឹង​រឿង​អាថ៌កំបាំង​ពីរ​បី​អំពី​អ្នក ​ដែល​គាត់​អាច​ប្រាប់​អ្នក​ដទៃ​បាន បើសិន​គាត់​ចង់​ប្រាប់​ ​សេចក្តី​អាថ៌កំបាំង​ ដែល​គ្មាន​អ្នក​ណា​ម្នាក់​ដឹង​ឡើយ។ ​នេះ​គឺ​ជា​លក្ខណៈ​របស់​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ។ ​គ្មាន​អ្នក​ណា​​យល់​អំពី​ព្រះអង្គ​ឡើយ​ ហើយ​នេះ​ជា​មូលហេតុ​ដែល​យើង​ត្រូវ​ការ​ការ​បើក​សំដែង​ពី​ព្រះ។ ​នេះ​ជា​មូលហេតុ​ដែល​លោកិយ​មិន​អាច​ប្រើ​ប្រាជ្ញា​របស់​ខ្លួន​ ដើម្បី​ស្គាល់​ព្រះ​បាន​ឡើយ។

បើសិន​ខ្ញុំ​សួរ​អំពី​ឈ្មោះ​របស់​ម្តាយ​របស់​ខ្ញុំ​ នោះ​អ្នក​នឹង​មិន​អាច​ឆ្លើយ​បាន​ទេ ពីព្រោះ​វា​ជា​សេចក្តី​អាថ៌កំបាំង​ចំពោះ​អ្នក។ ​បើ​សិន​ជា​អ្នក​ជា​មនុស្ស​ឆ្លាត​បំផុត​នៅ​ក្នុង​ថ្នាក់​ ​ក៏​អ្នក​នៅ​តែ​មិន​អាច​ឆ្លើយ​បាន​ដែរ។ ប៉ុន្តែ​បើសិន​ខ្ញុំ​បាន​ជ្រើស​រើស​មនុស្ស​ល្ងង់​បំផុត​ម្នាក់​នៅក្នុង​ថ្នាក់​ ហើយ​ប្រាប់​ឈ្មោះ​របស់​ម្តាយ​របស់​ខ្ញុំ​ដល់​គាត់ នោះ​គាត់​នឹង​អាច​ឆ្លើយ​សំនួរ​នេះ​បាន​ ពីព្រោះ​សេចក្តី​អាថ៌កំបាំង​ត្រូវ​បាន​ខ្ញុំ​បើក​សំដែង​ប្រាប់​គាត់​ហើយ។

​ប្រាជ្ញា​របស់​មនុស្ស ដែល​ពួក​កូរិនថូស​បាន​អួត​ គ្មាន​ប្រសិទ្ធិ​ភាព​នាំ​មនុស្ស​អោយ​ស្គាល់​ព្រះ​ឡើយ។ គ្មាន​អ្នក​ណា​ម្នាក់​អាច​ស្គាល់​គំនិត​របស់​ព្រះ​បាន​ឡើយ​ លើក​លែង​តែ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​របស់​ព្រះ។ ដូច្នេះ ​ដោយ​ សារ​តែ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​ពិត​ជា​ស្គាល់​ព្រះហឫទ័យ​របស់​ព្រះ នោះ​ព្រះ​ប្រទាន​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​ដល់​យើង​ ដើម្បី​បើក​សំដែង​អ្វី ដែល​ព្រះ​បាន​រៀប​ចំ​សំរាប់​យើង​ ដូច​ដែល​យើង​បាន​មើល​ឃើញ​នៅ​ក្នុង  ​ខ.៩-១០ ឬ​ម្តង​ទៀត​នៅក្នុង​ខ. ១២​ ថា ឯ​យើង​រាល់​គ្នា ​យើង​មិន​បាន​ទទួល​វិញ្ញាណ​របស់​លោកីយ៍​ទេ​ គឺ​ទទួល​ព្រះវិញ្ញាណ​ដែល​មក​ពី​ព្រះ​វិញ ដើម្បី​ឲ្យ​បាន​ស្គាល់​អស់​ទាំង​ព្រះគុណ ដែល​ព្រះ​បាន​ផ្តល់​មក​យើង។ ហើយ​តើ​ព្រះ​បាន​ប្រទាន​ដល់​យើង​ដោយ​ទទេ​ដោយ​របៀប​ណា? ​តាមរយៈ​ដំណឹងល្អ។ ​មានន័យ​ថា យើង​ទទួល​បាន​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​ ដើម្បី​ស្គាល់​ដំណឹងល្អ​អំពី​ព្រះគ្រីស្ទ​នេះ ដែល​ជា​សេចក្តី​ចំកួត​ដល់​លោកិយ​នេះ។

​នៅ​ក្នុង​ខ. ១៣ សាវក​ប៉ុល​សរសេរ​ថា​ គាត់​បាន​បង្រៀន​សេចក្តី​ពិត​ខាង​វិញ្ញាណ​ដោយ​ពាក្យ​សំដី​ខាង​វិញ្ញាណ។ ​ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា អ្នក​បាន​ដឹង​ថា​សេចក្តី​ពិត​ខាង​វិញ្ញាណ​ជា​អ្វី​ហើយ។ ​តាមរយៈ​ការ​មើល​លើ​បរិបទ យើង​បាន​ឃើញ​ថា ​សេចក្តី​ពិត​ខាង​វិញ្ញាណ​ដោយ​ពាក្យ​សំដី​ខាង​វិញ្ញាណ​គឺ​ជា​ដំណឹងល្អ​ ដែល​ជា​សារ​អំពី​ព្រះគ្រីស្ទ​ដែល​ត្រូវ​គេ​ឆ្កាង។ ​ប្រៀប​ធៀប ២:១៣ ជាមួយ​នឹង​ ១:១៧ ចូរ​មើល​ ១:១៧ ម្តង​ទៀត​ថា តើ​ព្រះ​គ្រីស្ទ​បាន​បញ្ជូន​សាវក​ប៉ុល​អោយ​មក​ប្រកាស​អ្វី? ​ប្រកាស​ដំណឹង​ល្អ។ ​ហើយ​សូម​មើល​លើ​របៀប​ដែល​គាត់​ប្រកាស​ដំណឹង​ល្អ​ គឺ​មិន​មែន​ដោយ​ពាក្យ​សំដី​នៃ​ប្រាជ្ញា​របស់​មនុស្ស​ឡើយ។ ​នេះ​គឺ​ជា​អ្វី​ដែល​យើង​ប្រកាស គឺ​មិន​មែន​ប្រកាស​ដោយ​ពាក្យ​សំដី​ ដែល​ប្រាជ្ញា​របស់​មនុស្ស​បាន​បង្រៀន​យើង​ឡើយ។ ​បើសិន ​«​សេចក្តី​ពិត​ខាង​វិញ្ញាណ​ដោយ​ពាក្យ​សំដី​ខាង​វិញ្ញាណ» (ខ. ១៣)របស់​សាវក​ប៉ុល​គឺ​ជា​អ្វី​ផ្សេង​ពី​ដំណឹងល្អ​ នោះ​គាត់​មិន​បាន​ធ្វើ​តាម​តួនាទី​ប្រកាស​ដំណឹងល្អ​របស់​គាត់​នៅ​ក្នុង​ ១:១៧ ហើយ​ក៏​មិន​ស្រប​តាម​ការ​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​របស់​គាត់​នៅ​ក្នុង  ២:២​ ដែរ។ ប៉ុន្តែ​ សាវក​ប៉ុល​បាន​ស្មោះត្រង់​ចំពោះ​តួនាទី​ប្រកាស​ដំណឹងល្អ​របស់​គាត់​នៅក្នុង​ ១:១៧។ ដូច្នេះ «សេចក្តី​ពិត​ខាង​វិញ្ញាណ​ដោយ​ពាក្យ​សំដី​ខាង​វិញ្ញាណ» ​គឺ​ជា​សារ​នៃ​ដំណឹង​ល្អ​អំពី​ព្រះ​គ្រីស្ទ​ដែល​ទ្រង់​ត្រូវ​គេ​ឆ្កាង។ ​

​នៅ​ក្នុង​ ២:១៣ សាវក​ប៉ុល​ពន្យល់​បន្ថែម​ទៀត​អំពី​របៀប​ដែល​គាត់​ប្រកាស​ដំណឹង​ល្អ។ ​គាត់​ប្រាប់​ពួក​កូរិនថូស​ថា «​ហើយ​យើង​ក៏​និយាយ​ពី​សេចក្តី​ទាំង​នោះ​ឯង​ មិន​មែន​ដោយ​ពាក្យ​សំដី ដែល​ប្រាជ្ញា​មនុស្ស​បាន​បង្រៀន​ទេ គឺ​ដោយ​ពាក្យ​សំដី​ ដែល​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បង្រៀន​វិញ​» ច្បាស់​លាស់​ណាស់​ថា បើសិន​គាត់​មិន​បាន​ទទួល​ដំណឹងល្អ​ដោយ​ប្រាជ្ញា​របស់​មនុស្ស នោះ​គាត់​ក៏​នឹង​មិន​បង្រៀន​ដំណឹងល្អ​ដល់​អ្នកដទៃ​ដោយ​ប្រាជ្ញា​របស់​មនុស្ស​ដែរ។ បើសិន​គាត់​បាន​បង្រៀន​ដំណឹងល្អ​ដល់​យើង​ដោយ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ នោះ​យើង​ក៏​នឹង​បង្រៀន​ដំណឹងល្អ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ដោយ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​ដូច​គ្នា​ដែរ។

​ខ​នេះ​មាន​ការ​លំបាក​យ៉ាង​ខ្លាំង​សំរាប់​ពួក​កូរិនថូស។ ​អ្នក​នឹង​មើល​ឃើញ​ចាប់​ពី​ផ្នែក​បន្ត​បន្ទាប់​មក​ទៀត​នៃ​កណ្ឌ​នេះ​ថា ​ពួក​គេ​បាន​គិត​ថា ពួក​គេ​គឺ​ជា​មនុស្ស​ខាង​វិញ្ញាណ​ហើយ​ពោរ​ពេញ​ដោយ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​ ហើយ​គ្រប់​លក្ខណ៍។ ​ពួក​គេ​បាន​មាន​អំណោយ​ទាន​ខាង​វិញ្ញាណ​ដូច​ជា ការ​និយាយ​ភាសា​ដទៃ និង​ការ​ទាយ​ទំនាយ​ជា​ដើម ​ដូច្នេះ​គេ​គិត​ថា ពួកគេ​គឺ​ជា​មនុស្ស​ខាង​វិញ្ញាណ។ ​ប៉ុន្តែ​នៅ​ទី​នេះ សាវក​ប៉ុល​កំពុង​និយាយ​ថា ​សារ​អំពី​ឈើឆ្កាង​ចំកួត​នេះ (ដែល​ពួក​កូរិនថូស​បាន​ចង់​កាត់​ស្រាយ​អោយ​តាម​ប្រាជ្ញា​របស់​ពួកគេ) គឺ​ជា​សេចក្តី​ពិត​ខាង​វិញ្ញាណ​ដោយ​ពាក្យ​សំដី​ខាង​វិញ្ញាណ។ ​នៅពេល​សាវក​ប៉ុល​បាន​ប្រកាស​សារ​អំពើ​ឈើ​ឆ្កាង​ចំកួត​នេះ ​នោះ​គឺ​ជា​ការ​បណ្តាល​របស់​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​ ដែល​នេះ​គឺ​ជា​មូលហេតុ​មួយ​ទៀត​ ​នៅ​ក្នុង​ខ. ១៤ ដែល​លោកិយ​នេះ​មើល​ឃើញ​ថា ដំណឹងល្អ​ជា​សេចក្តី​ចំកួត។​

​តើ​អ្នក​ណា​ជា​អ្នក​មិន​ទទួល​សេចក្តី​ខាង​ឯ​ព្រះ​វិញ្ញាណ (ខ. ១៤)? គឺ​អ្នក​មិន​ជឿ ដែល​ជា​អ្នក​មិន​មែ​ន​ជា​គ្រីស្ទបរិស័ទ។ តើ​ពួកគេ​មើល​ឃើញ​អ្វី​ថា​ជា​ចំកួត? ​គឺ​ដំណឹង​ល្អ​អំពី​ព្រះ​គ្រីស្ទ​ដែល​ត្រូវ​គេ​ឆ្កាង​ (​សូម​មើល    ១កូរិនថូស ១:១៨, ២៣)។ ​មនុស្ស​មិន​មាន​ព្រះ​វិញ្ញាណ​នៅក្នុង​ខ. ១៤ ផ្ទុយ​ពី​មនុស្ស​ខាង​វិញ្ញាណ​នៅ​ក្នុង​ខ. ១៥។ ​មនុស្ស​ខាង​វិញ្ញាណ​នៅ​ទី​នេះ​មិន​មែន​ជា​គ្រីស្ទបរិស័ទ​ពិសេស​នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​មនុស្ស​ខាង​វិញ្ញាណ​គឺ​ជា  ​គ្រីស្ទបរិស័ទ​ទាំង​អស់​គ្នា។ គ្រីស្ទបរិស័ទ​បាន​ទទួល​យក​ព្រះ​យេស៊ូវ ដែល​ជា​ប្រាជ្ញា​របស់​ព្រះ (១:៣០) ហើយ​គឺ​ជា​មនុស្ស​មាន​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ (គ្រីស្ទបរិស័ទ) ដែល​ឈរ​រឹង​មាំ​នៅក្នុង​សេចក្តី​អាថ៌កំបាំង​របស់​ព្រះ​ ដូច​ជា​សាវក​ប៉ុល​និយាយ​នៅ​ក្នុង​ខ. ១៦​ ថា «​យើង​រាល់​គ្នា​មាន​គំនិត​ជា​របស់​ផង​ព្រះគ្រីស្ទ​»។ ​

​មនុស្ស​បាន​ប្រើ ​និង​យល់​ខុស​ចំពោះ​អត្ថ​បទ​គម្ពីរ​នេះ​ខ្លាំង​បំផុត​នៅ​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ។ ​នៅ​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ​ មនុស្ស​ខ្លះ​បាន​ប្រើ​ ១កូរិនថូស​ ១ ផ្ទុយ​ពី​គោល​បំណង​ដើម​របស់​សាវក​ប៉ុល​ទាំង​ស្រុង។ គោល​បំណង​ដើម​គឺ​ដើម្បី​ធ្វើ​អោយ​យើង​បន្ទាប​ខ្លួន។ ព្រះ​នឹង​មិន​មាន​អ្នក​ណា​ម្នាក់​ឈរ​អួត​នៅ​ចំពោះ​ទ្រង់​ឡើយ។ អ្នក​មិន​អាច​អួត​បាន​ទេ ពីព្រោះ​អ្នក​ត្រូវ​ពឹងផ្អែក​ទាំង​ស្រុង​លើ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ។ តើ​អ្វី​ធ្វើ​អោយ​អ្នក​ខុស​ប្លែក​ពី​អ្នក​មិន​ជឿ​ម្នាក់? ​តើ​អ្នក​ប្រសើរ​ជាង​គេ? ហេតុអ្វី​អ្នក​ជឿ​ដំណឹងល្អ? ​តើ​អ្នក​ស្គាល់​សេចក្តី​ពិត​ដោយ​របៀប​ណា? ចម្លើយ ​៖ ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ។ អ្នក​ពិត​ជា​ពឹងផ្អែក​ទាំង​ស្រុង​លើ​ទ្រង់​ គឺ​បើសិន​គ្មាន​ការ​បើក​សំដែង​ពី​ទ្រង់​ទេ នោះ​គំនិត​របស់​អ្នក​នឹង​ដូច​ជា​អស់អ្នក​នៅក្នុង​ខ. ៩ ដែរ​ហើយ។

​បើ​ខ្ញុំ​អាច​ពន្យល់​ដំណឹងល្អ​បាន​ច្បាស់​លាស់​ហើយ​អាច​ឆ្លើយ​សំនួរ​ទាំង​អស់​បាន​ដោយ​ប្រាជ្ញា​និង​ឧទាហរណ៍​បញ្ជាក់​ឧដុង្គឧត្តម​ ​ពួក​គេ​នឹង​នៅ​តែ​មិន​ជឿ​ បើសិន​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​មិន​ជួយ​អោយ​ពួក​គេ​ទទួល​ស្គាល់​បាប​របស់​ពួក​គេ​ ហើយ​មិន​បើក​សំដែង​ដល់​ពួក​គេ​នូវ​អ្វី​ដែល​ព្រះ​បាន​ធ្វើ​សំរាប់​ពួកគេ​នៅក្នុង​ព្រះគ្រីស្ទ​នោះ។ ​នៅពេល​ខ្ញុំ​និយាយ​ជាមួយ​ពួក​អ្នក​មិន​ជឿ ហើយ​ខ្ញុំ​ភ្ញាក់ផ្អើល​ចំពោះ​សេចក្តី​ងងឹត​របស់​ពួកគេ នោះ​ខ្ញុំ​រំលឹក​ខ្លួន​ឯង​ជា​និច្ច​ថា «ហេតុអ្វី​ខ្ញុំ​ខុសប្លែក​ពី​ពួកគេ?​ ​ដោយ​ព្រោះ​តែ​ព្រះ​បាន​ជួយ​ធ្វើ​អោយ​ខ្ញុំ​ជឿ​តាម  រយៈ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​ប៉ុណ្ណោះ​ ​ដោយ​ព្រោះ​តែ​ទ្រង់​មាន​ពេញ​ដោយ​ព្រះ​គុណ និង​បាន​ជ្រើស​រើស​ខ្ញុំ ហើយ​តាមរយៈ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​ព្រះ​បរិសុទ្ធ ទ្រង់​បាន​បើក​សំដែង​ដល់​ខ្ញុំ​នូវ​អ្វី​ដែល​ទ្រង់​បាន​ធ្វើ​សំរាប់​ខ្ញុំ​នៅក្នុង​ព្រះគ្រីស្ទ»​ តើ​ខ្ញុំ​មាន​អ្វី​ខុសប្លែក​ពី​គេ? ដូច្នេះ​ ខ្ញុំ​មិន​អាច​អួត​បាន​ឡើយ។

ប៉ុន្តែ​នៅ​សព្វថ្ងៃ​នេះ ​មនុស្ស​មួយ​ចំនួន​ប្រើ​អត្ថបទ​គម្ពីរ​នេះ​អោយ​ក្លាយ​ជា​មាន​អំនួត ក្រអឺតក្រទម និង​មិន​ត្រឹម​ត្រូវ។ ​ខ្ញុំ​នឹង​បង្ហាញ​អ្នក​អំពី​របៀប​ដែល​មនុស្ស​ខ្លះ​បាន​កាត់​ស្រាយ ​និង​ប្រើ​អត្ថបទ​គម្ពីរ​ខុស​នៅ​ក្នុង​សតវត្ស​ទី​២០​និង​ទី​២១។ ​ដំបូង ​ពួកគេ​មិន​គិត​អំពី​បរិបទ​របស់​អត្ថបទ​គម្ពីរ​នេះ ​មិន​គិត​អំពី​ ១:១៨-២:៥ ហើយ​មិន​គិត​អំពី​ស្ថានភាព​ ដែល​សាវក​ប៉ុល​បាន​ព្យាយាម​ដោះ​ស្រាយ​នៅ​ក្នុង​ក្រុង​កូរិនថូស​ និង​រចនាសម្ព័ន្ធ​នៅ​ក្នុង​ការ​ឆ្លើយ​តប​របស់​គាត់។ ឥឡូវ​នេះ​ អ្នក​អាច​កាត់​ស្រាយ​អត្ថបទ​នេះ​តាម​ចិត្ត គឺ​តាម​អ្វី​ដែល​អ្នក​ចង់​បាន។

​ ​ក្រោយ​មក​គេ​កាត់​ស្រាយ​យ៉ាង​ខុស​ដោយ​យល់​ថា នៅ​ពេល​សាវក​ប៉ុល​សរសេរ​ថា​គាត់​និយាយ តាម​ប្រាជ្ញានៅក្នុង​ចំណោម​មនុស្ស​គ្រប់លក្ខណ៍  (ខ.៦)​ មនុស្ស​គ្រប់​លក្ខណ៍​នេះ​សំដៅ​ទៅ​លើ​គ្រីស្ទបរិស័ទ​ខ្លះ​ ​ហើយ​នៅ​ពេល​គាត់​និយាយ​អំពី​ប្រាជ្ញា​ដ៏​អាថ៌កំបាំង​របស់​ព្រះ​នៅក្នុង​ខ. ៧ នោះ​មិន​មែន​ជា​ដំណឹងល្អ​ទេ ប៉ុន្តែ​ជា​ប្រាជ្ញា​អាថ៌កំបាំង ដែល​មាន​តែ​គ្រីស្ទបរិស័ទ​មួយ​ចំនួន​មាន​ប៉ុណ្ណោះ។ ​ដូច្នេះ​នៅក្នុង​ខ. ១៣ នៅពេល​គាត់​និយាយ​អំពី​សេចក្តី​ពិត​ខាង​វិញ្ញាណ​ ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រកាស​ដោយ​ពាក្យ​សំដី​ខាង​វិញ្ញាណ នោះ​មិន​មែន​ជា​ដំណឹងល្អ​ទេ ប៉ុន្តែ​ជា​សេចក្តី​អាថ៌កំបាំង​ ដែល​គ្រីស្ទបរិស័ទ​មួយ​ចំនួន​ ដែល​មាន​ព្រះ​ពរ​ពិសេស​របស់​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​ ស្គាល់​ ហើយ​នៅក្នុង​ខ. ១៤ «​មនុស្ស​មិន​ទទួល​សេចក្តី​ខាង​ឯ​ព្រះ​វិញ្ញាណ» ​មិន​សំដៅ​លើ​តែ​អ្នក​មិន​ជឿ​ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ​ក៏​អាច​សំដៅ​លើ​គ្រីស្ទបរិស័ទ​ម្នាក់​ ដែល​មិន​ទទួល​យក​អ្វី​ដែល​គ្រីស្ទបរិស័ទ​ខាង​វិញ្ញាណ​ដែល​មាន​ការ​ចាក់​ប្រេង​តាំង​ពិសេស​ និយាយ។ នេះ​ពិត​ជា​ការ​កាត់​ស្រាយ​ខុស។

ដូច្នេះ តាម​ការ​កាត់​ស្រាយ​នេះ ខ្ញុំ​អាច​អះអាង​ថា ​ខ្ញុំ​មាន​ព្រះ​ពរ​ពិសេស​ពី​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​ ដែល​អ្នក​មិន​មាន​ ខ្ញុំ​ស្គាល់​សេចក្តី​អាថ៌កំបាំង​ពិសេសៗ ដែល​គ្រីស្ទបរិស័ទ​ដទៃ​ទៀត​មិន​ស្គាល់​ ដែល​មនុស្ស​គ្រប់លក្ខណ៍​ទទួលស្គាល់​ ហើយ​បើសិន​អ្នក​មិន​ទទួល​យក​អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​និយាយ​ទេ នោះ​អ្នក​ដូច​ជា​មនុស្ស​មិន​ទទួល​សេចក្តី​ខាង​ឯ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​ហើយ​ (ខ. ១៤)។ ​ការ​ប្រើ ​និង​កាត់​ស្រាយ​អត្ថបទ​គម្ពីរ​នេះ​ដូច្នេះ  ​ប្រាកដ​ជា​នាំ​មនុស្ស​អោយ​មាន​អំនួត​ជា​មិន​ខាន​ ដូច​ដែល​ខ្ញុំ​បាន​និយាយ​ថា ​វា​ផ្ទុយ​ពី​គោល​បំណង​ដើម​របស់​សាវក​ប៉ុល ដែល​គាត់​បាន​មាន​គោល​បំណង​អោយ​ធ្វើ​អោយ​បាន​បន្ទាប​ខ្លួន។ ​

​ជា​លទ្ធផល​ ​មាន​មនុស្ស​ខ្លះ​ ដែល​បាន​បង្រៀន​សេចក្ដី​ខុស​ឆ្គង ដែល​ពួកគេ​អះអាង​ថា ​អ្វី​ដែល​ពួកគេ​និយាយ​គឺ​ជា​សារ​អាថ៌កំបាំង​ ដែល​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បណ្តាល​មក។ ​បើសិន​អ្នក​មិន​ទទួល​យក​សេចក្តី​នោះ ហើយ​ព្យាយាម​កែ​តម្រង់​ពួកគេ​ នោះ​ពួកគេ​ឆ្លើយ​ថា​ អ្នក​ពិត​ជា​មនុស្ស​មិន​ទទួល​សេចក្តី​ខាង​ឯ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​ (ខ. ១៤) ​ប៉ុន្តែ​ពួកគេ​គឺ​ជា​មនុស្ស​នៅ​ក្នុង​ខ. ១៥-១៦។ ​ពួក​គេ​និយាយ​ថា​ ពួកគេ​មិន​នៅ​ក្រោម​ការ​វិនិច្ឆ័យ​របស់​មនុស្ស​ទេ ​ពីព្រោះ​ពួកគេ​មាន​គំនិត​របស់​ព្រះ​គ្រីស្ទ គឺ​ពួកគេ​ជា​អ្នក​មានការ​ចាក់​ប្រេង​តាំង​ពិសេស​ ហើយ​គ្មាន​អ្នក​ណា​ម្នាក់​វិនិច្ឆ័យ​ពួកគេ​បាន​ឡើយ។ ​

​មាន​របៀប​មួយទៀត ​ដែល​ប្រើ​អត្ថបទ​គម្ពីរ​នេះ​ខុស។ នេះ​គឺ​ជា​ការ​កាត់​ស្រាយ​ខុស​លើ​ជំពូក​១និង​២​ ដែល​មនុស្ស​ចំនួន​ប្រើ​ជា​ញឹកញាប់។ ​សាវក​ប៉ុល​បាន​និយាយ​ថា ​ប្រាជ្ញា​របស់​មនុស្ស​មិន​អាច​នាំ​មនុស្ស​អោយ​ស្គាល់​ព្រះ​បាន​ឡើយ ​ហើយ​យើង​ពិត​ជា​ត្រូវ​ការ​ពឹង​ផ្អែក​លើ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​ទាំង​ស្រុង។ ​ចំនុច​នេះ​បាន​ធ្វើ​អោយ​គ្រីស្ទបរិស័ទ​មួយ​ចំនួន​និយាយ​ថា​ យើង​មិន​គួរ​ប្រើ​គំនិត​របស់​យើង​ទេ​ ​ពីព្រោះ​ការ​ធ្វើ​ដូច្នេះ​មានន័យ​ថា​ យើង​ពឹង​ផ្អែក​លើ​ប្រាជ្ញា​របស់​មនុស្ស​ មិនមែន​ពឹងផ្អែក​លើ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​ទេ។ ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​បង្រៀន​យើង​គ្រប់​បែប​យ៉ាង​ ដូច្នេះ​កុំ​ប្រើ​គំនិត​របស់​យើង​ ដើម្បី​សិក្សា​ព្រះ​គម្ពីរ​ដោយ​ឧស្សាហ៍។ ប៉ុន្តែ​ ការ​អនុវត្ត​នេះ​ពិត​ជា​ខុស​ឆ្គង​ទាំង​ស្រុង។ ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​មិន​នាំ​អោយ​យើង​មិន​ត្រូវ​ការ​គំនិត​ ឬ​ខ្ជិល​ក្នុង​គំនិត​ទេ ប៉ុន្តែ​ទ្រង់​បំភ្លឺ​គំនិត​របស់​យើង​វិញ។ ដូច្នេះ ​តួនាទី​របស់​គ្រីស្ទបរិស័ទ​គឺ​ត្រូវ​ប្រើ​គំនិត​ដែល​ត្រូវ​បាន​បំភ្លឺ​ដោយ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​យ៉ាង​ខ្ជាប់​ខ្ជួន​ នៅពេល​យើង​សិក្សា​ព្រះ​បន្ទូល​របស់​ព្រះ និង​ពិភពលោក​របស់​ព្រះ។

​នៅក្នុង​ ១កូរិនថូស ១:១៨ យើង​បាន​ឃើញ​ថា មាន​មនុស្ស​ពីរ​ប្រភេទ​នៅ​ក្នុង​លោកិយ​នេះ គឺ​មនុស្ស​ដែល​បាន​សង្គ្រោះ​ និង​មនុស្ស​ដែល​កំពុង​វិនាស​ ឬ​មនុស្ស​ដែល​ស្គាល់​ព្រះ​ និង​មនុស្ស​ដែល​មិន​ស្គាល់​ព្រះ។ ​ភាព​ខុស​គ្នា​គឺ​ជា​ឈើ​ឆ្កាង​ ដែល​ជា​សេចក្តី​ចំកួត​ដល់​មនុស្ស​មួយ​ក្រុម​ ហើយ​ជា​ព្រះ​ចេស្ដា​នៃ​ព្រះ​ចំពោះ​មនុស្ស​មួយ​ក្រុម​ទៀត។ ឥឡូវ​នេះ​ បន្ទាប់​ពី​បាន​សិក្សា​ជំពូក​២​រួច​ហើយ​ យើង​អាច​មើល​ឃើញ​របៀប​មួយ​ទៀត​ គឺ​មាន​មនុស្ស​ពីរ​ប្រភេទ​នៅ​ក្នុង​លោកិយ​នេះ​ គឺ​អស់​អ្នក​ដែល​មាន​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ និង​អស់​អ្នក​ដែល​មិន​មាន​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ។​ ដូច្នេះ យើង​មិនអាច​អួត​អំពី​ប្រាជ្ញា​នេះ​ដែល​យើង​បាន​ទទួល​ទេ​ ពីព្រោះ​វា​ត្រូវ​បាន​បើក​សំដែង​ដល់​យើង​ដោយ​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។

ការ​អនុវត្ត

​បើសិន​អ្នក​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ក្រុម​ដែល​មាន​ពរ​ ដែល​ជា​ក្រុម​មាន​សេចក្តី​សង្គ្រោះ​ ​ស្គាល់​ព្រះ មាន​ព្រះ​គ្រីស្ទ និង​មាន​ព្រះ​វិញ្ញាណ​បរិសុទ្ធ​ ចូរ​សរសើរ​តម្កើង​ព្រះ​ ហើយ​រក្សា​ភាព​ស្មោះត្រង់​ចំពោះ​ដំណឹងល្អ​នោះ​ចុះ។ ​នេះ​មាន​ន័យ​ថា អ្នក​មិន​ស្វែង​រក​សេចក្តី​អាថ៌កំបាំង​ណា​ទៀត​នៅក្នុង​ចំណោម​សេចក្តី​ដទៃ​ទៀត​ក្រៅ​ពី​ដំណឹងល្អ​ឡើយ។ ​សូម​កុំ​គិត​ថា​ សេចក្តី​អ្វី​ផ្សេងទៀត​មាន​អត្ថន័យ​ជ្រៅ​ជាង​ដំណឹង​ល្អ​អោយ​សោះ​ ហើយ​កុំ​ស្វែង​រក ​«​ប្រាជ្ញា​អាថ៌កំបាំង​របស់​ព្រះ​» ​ដោយ​គិត​ថា​ ប្រាជ្ញា​អាថ៌កំបាំង​ជា​សេចក្តី​មាន​អត្ថន័យ​លើស​ជាង​អ្វី​ដែល​ព្រះ​បាន​បើក​សំដែង​មក​កាន់​គ្រីស្ទបរិស័ទ​ ដែល​ជា​ដំណឹង​ល្អ​ ព្រះ​គ្រីស្ទ​ ដែល​ជា​ប្រាជ្ញា​របស់​យើង​អោយ​សោះ។ ចូរ​តែង​តែង​ប្រយ័ត្ន​ចំពោះ​អស់អ្នក​ដែល​នឹង​អាច​ល្បួង​អ្នក​អោយ​ធ្វើ​ដូច្នោះ។ សូម​យល់​ថា ដើម្បី​អ្នកដឹកនាំ​គ្រីស្ទ​បរិស័ទ​អាចដឹកនាំ​ខាង​វិញ្ញាណ​ពិត​ប្រាកដ​បាន ​នោះ​ពួកគេ​ត្រូវ​តែ​រក្សា​ភាព​ស្មោះ​ត្រង់​ចំពោះ​ដំណឹងល្អ​ ​គឺ​មិន​ត្រូវ​ទៅ​ ហួស​ពី​ដំណឹង​ល្អ​ ឬ​ព្យាយាម​ផ្លាស់​ប្តូរ​ដំណឹងល្អ ដើម្បី​អោយ​ដំណឹង​ល្អ​ត្រូវ​ចិត្ត​របស់​មនុស្ស​បះបោរ​នោះ​ឡើយ​ (២ធីម៉ូថេ​ ៤:៣)។

​បន្ទាប់​ពី​បាន​គិត​ពិចារណា ១:១៨-១៦ ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា ​អត្ថបទ​គម្ពីរ​នេះ​បាន​លើក​ទឹក​ចិត្ត​អ្នក​អោយ​ទុក​ចិត្ត​លើ​ព្រះ​បន្ទូល​របស់​ព្រះ​តែ​មួយ ដែល​ជា​ដំណឹងល្អ​ពី​ព្រះគ្រីស្ទ ហើយ​បន្ទាប​ខ្លួន​របស់​អ្នក​នៅ​ចំពោះ​ទ្រង់។ បើសិន​អ្នក​ស្គាល់​ទ្រង់​ នោះ​ដោយ​សារ​តែ​ការ​ជ្រើសរើស​របស់​ព្រះ ​ព្រះ​រាជកិច្ច​របស់​ព្រះគ្រីស្ទ និង​ការ​បើក​សំដែង​របស់​ព្រះ​វិញ្ញាណ​ប៉ុណ្ណោះ។​ គ្រូ​អធិប្បាយ គ្រូគង្វាល និង​អ្នកដឹកនាំ​គ្រីស្ទ​បរិស័ទ (ឬ គ្រីស្ទបរិស័ទ​ទូទៅ)​មិន​ត្រូវ​គិត​ថា ​ ​ពួកគេ​គឺ​ជា​ក្រុម​មនុស្ស​ពិសេស​មួយ ដែល​មាន​ការ​បើក​សំដែង​ពិសេស​ ដែល​គ្រីស្ទបរិស័ទ​ដទៃ​ទៀត​មិន​មាន​នោះ​ឡើយ​ ពីព្រោះ​លទ្ធផល​ពី​គំនិត​នេះ​គឺ​ជា​អំនួត ជំនឿ​ខុស​ឆ្គង ការ​បែក​បាក់ និង​ចិត្ត​ដែល​មិន​អនុញ្ញាត​អោយ​អ្នក​ដទៃ​ប្រដៅ​តម្រង់។

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*

Top